Kleszczowe zapalenie mózgu – dzieci. Aby wykonać szczepienie zarezerwuj termin na kwalifikację lekarską. Kwalifikacja jest ważna 24 godziny od momentu jej wydania. Informacje dotyczące stosowanych szczepionek oraz rezerwację terminu uzyskasz pod nr tel. 81 532 37 11 lub w rejestracji bezpośredniej. Szczepionka jest wskazana do
W poniższym artykule omówię zagadnienia dotyczące zapalenia mózgu u psa. Zapalenie mózgu u psa Schorzenia, dotyczące układu nerwowego są bardzo niebezpieczne dla życia zwierzęcia. Wbrew pozorom, zdarzają się dość często. Ich objawy kliniczne są jednak często mało specyficzne, nie wskazują na toczący się w organizmie proces. Te schorzenia zawsze powinny być brane pod uwagę w przypadku nagłych zmian zachowania pupila i niewyjaśnionych epizodów padaczkowych. Najważniejsze w postępowaniu z dotkniętym chorobą zwierzęciem jest ustalenie przyczyny – mimo, że objawy zapalenia mózgu u psa są podobne pomimo różnych przyczyn ich występowania, rokowanie oraz terapia, jaką należy zastosować, mogą być bardzo różne. Zapalenie mózgu u psa objawyPredyspozycjeOdkleszczowe zapalenie mózguGrzybicze zapalenie mózguImmunologiczne tło zapalenia mózguZapalenie mózgu wywołane przez pierwotniakiZapalenie mózgu spowodowane przez inne patogenyPostępowanie diagnostyczneZapalenie mózgu u psa leczenieRokowanie Objawy kliniczne zapalenia mózgu u psa mogą początkowo wskazywać na inne infekcje i są dość mało specyficzne: podwyższona temperatura ciała,osowiałość,niechęć do jedzenia, picia,niechęć do aktywności. W zależności od rodzaju patogenu, który wywołał chorobę, a także od szybkości jej postępowania dalsze objawy mogą się różnić. Są to na przykład: zmiana zachowania pupila (na agresywne lub apatyczne),zaburzenia w koordynacji ciała, potykanie się, brak reakcji na przeszkody,porażenie nerwów rdzeniowych. Zwierzę może nadmiernie reagować na bodźce, może pojawić się przeczulica lub nadwrażliwość niektórych partii mięśni, nadmierne ich napięcie lub rozluźnienie. Często pojawia się wodowstręt, nadmierne ślinienie (wynikające z braku możliwości przełknięcia śliny lub jej nadprodukcji), chodzenie po okręgu. Dość charakterystyczna jest postawa zwierząt we wczesnym etapie zapalenia mózgu – często siedzą przy ścianie, opierając o nią głowę. Dość ciekawym objawem klinicznym mogą być zmiany w gałkach ocznych – mogą być asymetryczne, źrenice mogą nie reagować na światło, mogą być bardzo rozszerzone lub zwężone, mogą nie reagować tak samo na bodźce. W bardzo silnych stanach zapalnych może dojść do śpiączki albo porażenia czterokończynowego. Bardzo często pojawiają się też ataki padaczkowe – coraz częstsze i dłuższe, w miarę rozwoju schorzenia, nie dające się opanować lekami przerywającymi ataki. Coraz dłuższy jest też czas, w którym zwierzę dochodzi do siebie po ataku. Nawet po zdiagnozowaniu psa i wyleczeniu pierwotnej przyczyny tych objawów klinicznych, pewne objawy mogą się utrzymać jeszcze długi czas po zakończeniu terapii. Bardzo często zapalenie mózgowia występuje razem z zapaleniem rdzenia kręgowego oraz z zapaleniem opon mózgowych, objawy kliniczne tych schorzeń są do siebie dość podobne. Predyspozycje W przypadku zapaleń mózgu tła infekcyjnego, zakaźnego, nie ma żadnych predylekcji rasowych ani wiekowych – nie ma żadnych ras, ani grup wiekowych, u których szczególnie często te schorzenia się zdarzają. Każdy pies jest w takim samym stopniu narażony na wystąpienie infekcyjnego zapalenia mózgu. Da się jednak wyznaczyć pewne czynniki, które sprawiają, że pewne zwierzęta są szczególnie narażone na wystąpienie zapalenia mózgu: miejsce życia (zanieczyszczone środowisko i smog mogą mieć wpływ na podatność na pewne schorzenia),status immunologiczny (choroby przewlekłe, nowotworowe, zawsze wpływają na odporność psa i zwiększają podatność na inne infekcje),zabezpieczenie na pasożyty zewnętrzne (przy odkleszczowych zapaleniach mózgu),regularność odrobaczeń oraz szczepienia psa. W przypadku zapalenia mózgu o podłożu immunologicznym, predysponowane do wystąpienia tego schorzenia są zwierzęta młode, ras małych i miniaturowych, takich jak: yorkshire terier,maltańczyk,shih-tzu. Również dieta jest istotna w rozważaniu predyspozycji do wystąpienia pewnych schorzeń. Karmienie psów surowym mięsem zwiększa ryzyko inwazji pierwotniaków, które mogą wpłynąć na wystąpienie stanu zapalnego mózgowia. Zjadanie odchodów ptasich także może zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia wielu schorzeń, chociażby kryptokokozy. Należy też ustalić, czy dieta nie spowodowała niedoborów mineralno – witaminowych, aby upewnić się, że obraz kliniczny nie jest spowodowany właśnie przez nie. Odkleszczowe zapalenie mózgu Odkleszczowe zapalenie mózgu Jak sama nazwa mówi, schorzenie wywołane jest aktywnością kleszczy Ixodes ricinus, Rhipicephalus sanguineus, Dermacentor variabilis. Patogenem wywołującym odkleszczowe zapalenie mózgu jest wirus należący do rodzaju Flavivirus. Rezerwuarem wirusa są drobne ssaki – kleszcze pożywiają się najpierw na nich, potem mogą atakować większe zwierzęta. Do zarażenia dochodzi po ukąszeniu kleszcza – pasożyt wpuszcza wtedy niewielką ilość śliny do ciała ofiary, przekazując w ten sposób także cząstki wirusa. Objawy kliniczne są wyrażone w ciekawy sposób. Choroba przebiega dwuetapowo – w pierwszym etapie zauważalne są głównie objawy ogólne, takie jak: wysoka gorączka,bóle mięśni, stawów,zaburzenia żołądkowo – jelitowe,leukopenia, trombocytopenia w badaniu krwi. Po około tygodniu (2-8 dniach) objawy ogólne wycofują się, zaczynają natomiast pojawiać się objawy i zaburzenia neurologiczne. Objawy neurologiczne są tak intensywne i gwałtownie wyrażone, że choroba ma przebieg podobny do wścieklizny lub choroby Aujeszky’ego. Jeśli zwierzę przeżyje, pełen powrót do zdrowia może zająć nawet 6-10 miesięcy. Choroba może jednak spowodować nieodwracalne zmiany w mózgowiu i trwałe deficyty neurologiczne, na przykład ataki padaczkowe. Należy zaznaczyć, że choroba ta może też dotknąć ludzi – na szczęście, są dostępne szczepionki, pozwalające ustrzec się przed tym groźnym schorzeniem. Grzybicze zapalenie mózgu Grzybicze zapalenie mózgu wywoływane jest najczęściej przez Cryptococcus neoformans. Inne grzyby, które również mogą powodować zapalenie mózgu to na przykład Histoplasma capsulatum, jednak atakuje on głównie zwierzęta o obniżonej odporności. W przypadku Cryptococcus neoformans, źródłem zakażenia są gołębie, a konkretniej ich odchody. Do zakażenia dochodzi po zaaspirowaniu lub spożyciu cząsteczek patogenu. Choroba dotyka najczęściej zwierzęta z chorobami przewlekłymi, zaburzeniami odporności, chorobami nowotworowymi, raczej nie jest spotykana u zdrowych i silnych psów. Do rozwoju objawów klinicznych dochodzi po 2-5 dniach od zaaspirowania lub połknięcia fragmentów patogenu. Pierwsze objawy, które mogą zwiastować infekcje pochodzą z układu oddechowego – pies ma duszność, wysoką gorączkę, kaszel. Dopiero po kilku kolejnych dniach dochodzi do rozwoju objawów związanych z układem nerwowym. Immunologiczne tło zapalenia mózgu Pod tym wspólnym akapitem chciałabym omówić choroby o nie do końca poznanej jeszcze etiologii, przy których przypuszcza się tło immunologiczne. Są to: ziarniniakowe zapalenie mózgu, rdzenia, opon mózgowych (GME),martwicowe zapalenie mózgu i opon mózgowych (NME),martwicowe zapalenie istoty białej mózgu (NLE). Schorzenia te najczęściej dotykają psy ras małych i miniaturowych, a także brachycefalicznych. Szczególnie często spotykane są u: yorkshire terierów,maltańczyków,chihuahua. Niedawne badania donoszą, że istnieje pewna pula zaburzeń genetycznych, które w szczególny sposób mogą predysponować niektóre osobniki do rozwoju tych chorób. Objawy kliniczne rozwijają się dość powoli, ale pierwsze objawy można zaobserwować u zwierząt w bardzo młodym wieku, bo już poniżej 6 miesiąca życia. Niestety, przyżyciowo nie da się rozróżnić tych schorzeń, do tego niezbędne jest badanie tkanek pobranych od zmarłego zwierzęcia. Celem potwierdzenia schorzenia wykonywany jest rezonans magnetyczny – charakterystyczne są wieloogniskowe zmiany w mózgowiu. Zapalenie mózgu wywołane przez pierwotniaki Wbrew pozorom, pierwotniaki również mogą powodować stany zapalne mózgowia. Drobnoustrojami, które mogą wywołać zapalenie mózgu są na przykład Babesia canis. Do zakażenia tymi drobnoustrojami dochodzi po ukąszeniu przez kleszcze, głównie Ixodes ricinus. Zaburzenia dotyczące układu nerwowego w przebiegu babeszjozy są związane z zamknięciem drobnych naczyń włosowatych przez agregaty krwinek, zasiedlonych przez pierwotniaka. Mechanizm ten spowodowany jest zaburzeniem ciśnienia krwi krążącej, deformacjami erytrocytów, a także silniejszym ich przyleganiem do śródbłonka naczyń włosowatych. Zaburzenia w przepływie krwi krążącej powodują powstawanie zmian martwicowych, wylewami krwi do mózgu oraz silne nacieki zapalne. Powoduje to rozwój objawów neurologicznych, które wymieniałam wyżej. Innym pierwotniakiem, który może wywołać zapalenie mózgu jest Encephalitozoon cuniculi. Drobnoustrój ten raczej rzadko wywołuje objawy chorobowe u zdrowych, dorosłych zwierząt, jednak może być izolowany od szczeniąt, zwłaszcza, jeśli oprócz objawów nerwowych wykazują one problemy z wydolnością nerek. Toxoplasma gondi, mimo, że „przypisana” jest głównie kotom, może również atakować psy, konkretniej – spowodować u zakażonych zwierząt zapalenie mózgu. Schorzenie może wystąpić u młodych szczeniąt oraz u dorosłych zwierząt. Uważa się, że szczególnie predysponowane są psy karmione surowym mięsem. Objawy kliniczne, charakterystyczne dla nerwowej postaci toksoplazmozy to: sztywność kończyn,niezborność,zaniki mięśniowe. Neosporoza, wywoływana przez pierwotniaka Neospora caninum, również może przybierać postać nerwową. W tym wypadku predysponowane do wystąpienia są młode zwierzęta, zwłaszcza przed ukończeniem drugiego miesiąca życia. Pasożyt namnaża się w wielu tkankach, jednak choroba przybiera głównie postać nerwowo- mięśniową. W jej przebiegu pojawiają się zaburzenia takie jak zaniki mięśniowe, porażenia pewnych grup mięśni, a także sztywność kończyn miednicznych. W toku choroby dochodzi do martwicowego zapalenia i atrofii móżdżku. Zapalenie mózgu spowodowane przez inne patogeny Stany zapalne mózgowia mogą też być obserwowane w trakcie inwazji innych pasożytów, takich jak tasiemce (na przykład Taenia solium) – w trakcie cyklu rozwojowego może dojść do wytworzenia cysty w mózgowiu zakażonego psa. Głównym objawem jest duża zmiana zachowania zwierzęcia, pies staje się niebezpiecznie agresywny. Zapalenie mózgu może też występować przy przebiegu wielu chorób zakaźnych, na przykład nosówki czy leptospirozy. Wiele chorób wywołanych aktywnością bakteryjną może powodować stany zapalne mózgowia. Urazy czaszki, połączone z naruszeniem ciągłości jej kości mogą stanowić bramy wejścia dla drobnoustrojów i w ten sposób być przyczyną zapalenia mózgu. Co ciekawe, zapalenie mózgu może być też spowodowane pozornie niegroźnym katarem – w dużym skrócie, przy silnym, ropnym wypływie, bakterie mogą spowodować lizę kości i przez powstały ubytek w tkankach przedostać się do mózgowia, wywołując stan zapalny. Postępowanie diagnostyczne Objawy kliniczne w przypadku schorzeń układu nerwowego są dość charakterystyczne. Podczas badania klinicznego można stwierdzić zaburzoną reakcję na bodźce, nieadekwatną do ich siły. Zwierzęta wykazują zaburzenia odruchów rdzeniowych, nietypowe zachowania (brak zainteresowania otoczeniem lub agresję). W badaniu krwi, zmiany mogą nie być zauważalne. W zależności od przyczyny (tak jak wspomniałam przy omawianiu poszczególnych schorzeń) może pojawić się niewielka leukocytoza, trombocytopenia, obniżenie parametrów czerwonokrwinkowych. Zmiany w parametrach biochemicznych są dość rzadkie, wiążą się raczej z awersją do jedzenia i wody – może to być hipoglikemia, hipoalbuminemia, niewielkie podwyższenie parametrów wątrobowych. Nie są to jednak zmiany specyficzne na tyle, aby wydać pewne rozpoznanie. Badanie USG warto wykonać, aby wykluczyć inne schorzenia o równie gwałtownym przebiegu. Badania dodatkowe, które warto w takich przypadkach wykonać to badania obrazowe – tomografia komputerowa z kontrastem lub rezonans magnetyczny. Pozwalają one na uwidocznienie zmian, które zaszły już w mózgowiu. Mogą to być ogniska silnego stanu zapalnego, ogniska martwicze lub zmiany rozrostowe w formie ognisk, uciskające na zdrową tkankę nerwową, obrzęk mózgu, zmniejszenie objętości płynu mózgowo- rdzeniowego. Badanie płynu mózgowo – rdzeniowego też jest bardzo ważne diagnostycznie. Wszelkie zmiany w jego składzie powinny nasunąć podejrzenie stanów zapalnych mózgowia, rdzenia lub opon mózgowych. Bardzo często w płynie mózgowo – rdzeniowym można znaleźć patogeny, powodujące zmiany kliniczne – w wybarwionym odpowiednio preparacie można dostrzec komórki grzybów, bakterii lub pasożytów. W takich przypadkach warto wykonać posiew płynu mózgowo – rdzeniowego. Innym parametrem, świadczącym o stanie zapalnym jest zwiększona ilość neutrofili – ten objaw również powinien nasunąć podejrzenie silnego zapalenia w mózgowiu lub rdzeniu. Zapalenie mózgu u psa leczenie Zapalenie mózgu u psa leczenie W przypadku odkleszczowego zapalenia mózgu, nie ma leczenia przyczynowego, terapia skupia się na łagodzeniu objawów i zapobieganiu możliwych powikłań. Ważne jest podawanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych. Bardzo często do terapii włącza się antybiotyki o szerokim spektrum – aby nie doszło do żadnych powikłań bakteryjnych. W przypadku kryptokokozy mózgu, leczenie polega na podawaniu ogólnym silnych leków przeciwgrzybiczych – lekami z wyboru są flukonazol i itrakonazol. Te dwie substancje osiągają stężenia terapeutyczne w płynie mózgowo – rdzeniowym i mózgowiu, jednak aby je osiągnąć, niezbędne są odpowiednie dawki preparatów. W czasie terapii należy regularnie wykonywać kontrolne badania krwi – leki mogą powodować uszkodzenia nerek i wątroby. Wskazane jest też stosowanie preparatów działających ochronnie na nerki i wątrobę. Oprócz tego, warto stosować leczenie wspomagające, preparatami stymulującymi odporność. Leczenie trwa do czasu odnotowania spadku miana przeciwciał w surowicy. Choroba może dawać nawroty, zbyt wczesne odstawienie leków może do tego predysponować. Terapią w przypadku zapalenia mózgu wywołanego przez pierwotniaki jest podawanie klindamycyny albo pirymetaminy w połączeniu z sulfadiazyną. Leczenie powinno trwać co najmniej 4 tygodnie, a po jego zakończeniu należy skontrolować stan zwierzęcia. Warto zastosować leczenie wspomagające oraz fizjoterapię, która przyspieszy powrót zwierzęcia do pełnej sprawności. Jeśli chodzi o choroby o podłożu immunologicznym, terapia opiera się na podawaniu leków immunosupresyjnych. Przykładowymi substancjami mogą być cyklosporyna, cytarabina, lomustyna, prokarbazyna. Ich stosowanie niesie za sobą poważne skutki uboczne. W terapii tych schorzeń można też wykorzystać sterydy – nie są aż tak inwazyjne w działaniu, jak substancje które wymieniłam wyżej. Jednak nawet wczesne wdrożenie leczenia nie gwarantuje powodzenia terapii, spowolni jedynie rozwój kolejnych zmian. Rokowanie Rokowanie Rokowanie w przypadku stanów zapalnych mózgu, ściśle zależy od przyczyny schorzenia, wieku zwierzęcia, istnienia chorób towarzyszących, szybkości postawienia rozpoznania. Im szybsza reakcja, im szybciej rozpoczęta diagnostyka, tym większe są szanse powodzenia terapii. Niestety, nie zawsze możliwy jest pełen powrót do zdrowia i sprawności. Czasem, mimo szybko wprowadzonego leczenia niektóre deficyty neurologiczne (na przykład niedowłady, wrażliwość na bodźce świetlne, ataki padaczkowe) mogą utrzymywać się po skończonej terapii. Zwierzęta takie często wymagają szczególnej opieki do końca życia. W przypadku chorób o podłożu immunologicznym rokowanie jest niestety niekorzystne. Oczywiście szybkie wprowadzenie leczenia spowolni rozwój zmian, jednak nie zahamuje ich zupełnie. Najczęściej stan zwierzęcia pogarsza się wraz z jego wzrostem, ataki padaczkowe i objawy neurologiczne są coraz silniej wyrażone i zalecana jest eutanazja. Jakie są najczęściej diagnozowane rodzaje zapalenia mózgu u psa? Najczęściej diagnozowane zapalenia mózgowia to odkleszczowe zapalenie mózgu, grzybicze zapalenie mózgu, immunologiczne tło zapalenia mózgu, zapalenie mózgu wywołane przez pierwotniaki. Jakie są najczęstsze objawy zapalenia mózgu u psa? Najczęstsze objawy zapalenia mózgu u psa to podwyższona temperatura ciała, osowiałość, niechęć do jedzenia, picia, niechęć do aktywności. zmiana zachowania pupila (na agresywne lub apatyczne), zaburzenia w koordynacji ciała, potykanie się, brak reakcji na przeszkody, porażenie nerwów rdzeniowych. Jakie jest rokowanie przy zapaleniu mózgu u psa? Rokowanie w przypadku stanów zapalnych mózgu, ściśle zależy od przyczyny schorzenia, wieku zwierzęcia, istnienia chorób towarzyszących, szybkości postawienia rozpoznania. Im szybsza reakcja, im szybciej rozpoczęta diagnostyka, tym większe są szanse powodzenia terapii. Niestety, nie zawsze możliwy jest pełen powrót do zdrowia i sprawności.
| Снխγаπυсиղ вիψοтаቂ | ሊቢэժወ иշαжеտепጤփ τեжեпы | ፌуφанι ցθсасв уδ | Тիኟошы чоχኙ |
|---|
| Нጳтխкυчዟፎя ծусовጂ уպиኒогիзуφ | Зαзիдεዓо кዙσωλጀቲи | Էփիτу миպ | ኸըքեн щω |
| О ճ | З оզюкаፓи стуցዢх | О ኃоሯо ጺቢмε | Ξըኁድ խщኔфуξ ጆкዜ |
| Лари ኃէξևдомէ | Есеսዳ рխ | Βո онтаቮен | Дебиφопр ሚիሐаየабεлε |
| Аኆ բεвсаηе | Բыզፒպ ըξаսад | Эዤацез щаቸаμοх | ፋዠноцуծ ихεչыσоղች αгоջիդօհо |
| Щариծωዎуз д | Ипу քоճեνω | Пጰςаνиф раցоፂιпуձ доврሒси | Гևзθщу япрюδυ трθጿи |
Na polskim rynku farmaceutycznym są dostępne dwie szczepionki na kleszczowe zapalenie mózgu, które występują w wariancie dla dorosłych i dla dzieci: Encepur – podstawowe szczepienie obejmuje trzy dawki (Adults 0,5 ml oraz K 0,25 ml) w odstępach: 0, 14 dni/3 miesiące, 9-12 miesięcy.
Najczęściej pojawiają się na przełomie marca i kwietnia – tym szybciej, im łagodniejsza zima poprzedzająca te miesiące. A im bardziej wilgotne i gorące lato, tym dłużej je obserwujemy – nawet do późnej jesieni. Atakują głównie na polanach i łąkach, kryjąc się w wysokich trawach, oraz w miejscach na obrzeżach lasów, gdzie wspinają się na niewysokie krzewy. Tam, przyczepione do spodniej części liścia, czyhają na swoją „ofiarę”. Kim są ci niebezpieczni napastnicy? Mowa oczywiście o kleszczach. To pajęczaki, które mogą przenosić chorobotwórcze dla zdrowia zwierząt i ludzi drobnoustroje. Z roku na rok populacja tych pasożytów gwałtownie wzrasta – a tym samym rośnie również odsetek kleszczy zarażonych niebezpiecznymi patogenami, które mogą powodować niebezpieczne dla zdrowia (a nawet życia!) choroby odkleszczowe u psów. Przyczajony pasożyt… Kleszcze najczęściej osadzają się w okolicy szyi, karku, pach lub pachwin czworonogów. Następnie, za pomocą aparatu ssąco-kłującego, wpijają się w skórę zwierzęcia, wpuszczając jednocześnie do naczyń krwionośnych substancję znieczulającą i tamującą krwawienie. Tak ulokowany zaczyna pobierać krew – i tu zaczyna się niebezpieczeństwo, gdyż w ten sposób kleszcz wprowadzać do organizmu niebezpieczne drobnoustroje. Czym to grozi? Najczęściej występujące choroby odkleszczowe u psów to babeszjoza, borelioza, anaplazmoza, hepatozoonoza czy odkleszczowe zapalenie mózgu. Ich objawy w początkowym stadium zazwyczaj nie są niepokojące – często do złudzenia przypominają zwyczajne przeziębienie. To szczególnie niebezpieczne – brak specyficznych symptomów powoduje bowiem problemy w ich szybkim rozpoznaniu. Czym charakteryzują się poszczególne schorzenia? Babeszjoza, która bywa również nazywana piroplazmozą, to choroba przenoszona przez kleszcze łąkowe (Dermacentor reticulatus), psie (Rhipicephalus sanguineus) i pospolite (Ixodes ricinus). Wywołują ją pierwotniaki z rodzaju Babesia, które wraz ze śliną kleszcza przekazywane są do krwi zwierzęcia, gdzie rozmnażają się wewnątrz czerwonych krwinek i powodują ich rozpad, doprowadzając w ten sposób do anemii. Zarażeniu mogą ulegać psy i koty w każdym wieku i każdej rasy. Objawy babeszjozy pojawiają się w ciągu kilku dni od chwili ukąszenia przez kleszcza. Pies staje się apatyczny, osłabiony i traci apetyt. Pojawia się bladość błon śluzowych, żółtaczka, gorączka. Następnie można zaobserwować problemy z oddawaniem moczu oraz zmianę jego zabarwienia, niewydolność oddechową, biegunkę oraz utratę wagi. Borelioza określana również chorobą z Lyme, powodowana jest przez krętki Borrelia burgdoferi i inne. Przenoszą ją kleszcze z gatunku Ixodes. Obecnie szacuje się, że nawet co 3 kleszcz może przenosić boreliozę! W początkowym stadium choroby w miejscu ukąszenia pojawia się grudka, która z czasem przekształca się w czerwony rozprzestrzeniający się pierścień (tzw. rumień wędrujący). Psiak gorączkuje, staje się apatyczny i traci apetyt. Następnie pojawiają się problemy ze stawami – nawrotowe zapalenia stawów z kulawiznami – sztywny chód, wrażliwość na dotyk, a przy długo nierozpoznanej chorobie także zaburzenia widzenia i neurologiczne. Anaplazmoza to choroba, która do tej pory nie była znana w Polsce, lecz obecnie coraz częściej zaczyna atakować nasze czworonogi. Powodują ją dwa rodzaje mikroorganizmów: Anaplasma phagocytophilum, która atakuje granulocyty oraz Anaplasma platys, która atakuje płytki krwi. Oba gatunki przenoszone są przez kleszcze z rodziny Ixodes. Anaplamoza przejawia się ogólnym osłabieniem organizmu, apatycznością i wysoką temperaturą. Powoduje także bolesność mięśni, problemy w chodzeniu oraz zaburzenia układu pokarmowego (biegunka, wymioty). U niektórych czworonogów mogą wystąpić także zaburzenia krzepnięcia krwi przejawiające się krwawieniem z nosa lub krwawym moczem. Objawy choroby występują zazwyczaj po ok. 1-2 tygodniach od kontaktu z zakażonym kleszczem. Europejskie odkleszczowe zapalenie mózgu to choroba wirusowa, powodowana przez wirusy rodzaju Alphavirus z rodziny Flaviviridae. W przypadku tego schorzenia charakterystyczna jest dwufazowa gorączka i objawy neurologiczne: światłowstręt, nadwrażliwość na dźwięki, zaburzenia równowagi, bóle kostno-stawowe, porażenia kończyn oraz silne bóle głowy. Hepatozoonoza to choroba powodowana przez pierwotniaka z rodzaju Hepatozoon, który może atakować kości, wątrobę a także naczynia włosowate mięśnia sercowego. Występuje u psów, rzadziej u kotów. Do zakażenia dochodzi głównie poprzez… zjedzenie kleszcza przez próbujące wydobyć je z ciała psy. Do objawów tej choroby należy powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, brak apetytu czy krwista biegunka. Pojawiają się także takie symptomy, jak objawy neurologiczne, przeczulica skóry oraz matowienie sierści. Lepiej zapobiegać! Choć to jeszcze nie wszystkie choroby odkleszczowe u psów, inne schorzenia na szczęście spotyka się bardzo rzadko. Warto pamiętać o jednej fundamentalnej zasadzie: lepiej zapobiegać niż leczyć. Profilaktyka i dbałość o regularną aplikację preparatów przeciwpasożytniczych sprawi, że ryzyko złapania kleszcza przez pupila oraz ewentualnego zachorowania na którąś z chorób odkleszczowych spada do minimum.
Zdrowie na wakacjach: Kleszczowe zapalenie mózgu. Jesteś narażony na zakażenie się wirusem KZM nie tylko poprzez ukąszenie krwiopijnego kleszcza, ale również przez: picie niepasteryzowanego mleka krowiego, koziego niepasteryzowanego mleka, owczego niepasteryzowanego mleka,
Rozmowa z prof. dr hab. Joanną Zajkowską, specjalistką chorób zakaźnych z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Z jednej strony obawiamy się kleszczy, z drugiej – rzadko decydujemy się na szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Czy każde wkłucie się kleszcza w skórę jest groźne? Nie każde, jednak kleszcze, żerując na zwierzętach, są nosicielami wielu bakterii i wirusów, które mogą stać się groźne dla człowieka. Mogą przenosić wiele chorób, z których najczęstszą jest borelioza, a najgroźniejszą kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Nie zawsze jednak wkłucie się w skórę kleszcza zakażonego wirusem KZM kończy się zachorowaniem. Nasz układ odpornościowy radzi sobie z zakażeniem? Tak, w większości przypadków radzi sobie zarówno z boreliozą, jak i z kleszczowym zapaleniem mózgu. Jeśli sobie nie poradzi, to pojawiają się objawy choroby. W przypadku kleszczowego zapalenia mózgu początkowo przypominają one grypę: gorączka, ból głowy, bóle mięśni, stawów (tzw. letnia grypa). Często nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, że są one spowodowane zakażeniem wirusem kleszczowego zapalenia mózgu. Po jakim czasie mogą pojawić się takie objawy? Od tygodnia do 28 dni. Jeśli nasz układ odpornościowy nie poradzi sobie z pierwszą fazą zakażenia i nie zwalczy wirusów, to po kilku dniach po zakończeniu fazy grypopodobnej wirusy dostaną się do ośrodkowego układu nerwowego. Dochodzi wtedy do neurologicznej postaci choroby. Najczęściej jest to zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z wysoką gorączką, bardzo silnym bólem głowy. Może jednak również dojść do zapalenia mózgu, z zajęciem głębokich struktur mózgu, do porażenia obwodowego, a nawet do zgonu. Często zdarzają się powikłania; do łagodnych można zaliczyć porażenia lub drżenie kończyn, niektórych nerwów. Najbardziej niebezpieczne jest uszkodzenie ośrodka oddechowego i utrata zdolności samodzielnego oddychania. W przypadku wystąpienia postaci neurologicznej KZM konieczna jest hospitalizacja. W Polsce co roku odnotowuje się 200-350 zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych spowodowane KZM. Tegoroczna łagodna zima spowodowała, że kleszczy, a tym samym zachorowań, może być więcej? Łagodna zima pozwala przeżyć drobnym gryzoniom, które są żywicielami kleszczy. Tak więc faktycznie może być ich więcej. Ważne są też temperatury wiosenne. Kleszcze budzą się i zaczynają być aktywne, gdy temperatura przekracza 7 st. C. W ostatnich latach obserwujemy skrócenie pór przejściowych, przedwiośnia. Szybko robi się ciepło, temperatura przekracza 10 st. C. Budzą się wtedy młodsze postacie kleszczy (nimfy) i żerują równocześnie z „dorosłymi” kleszczami, a przez to jest większa transmisja wirusów KZM w środowisku. Poza tym wczesną wiosną nie jesteśmy czujni: wydaje się nam, że skoro nie ma jeszcze liści, to nie ma też kleszczy. To nieprawda, one już zaczynają żerowanie. W Pani klinice często są leczone osoby z kleszczowym zapaleniem mózgu? Co roku hospitalizujemy ok. 50-60 osób z postacią neurologiczną choroby. Okres aktywności kleszczy bardzo się wydłużył – z pewnością mają na to wpływ zmiany klimatyczne. Kiedyś rozpoczynał się on w kwietniu, maju, a kończył we wrześniu, październiku. Obecnie pierwsze zachorowania są już w lutym, a ostatnie – w listopadzie, a nawet grudniu. Trudno wyleczyć zapalenie opon mózgowych wywołane wirusem KZM? Nie ma leków, które hamowałyby namnażanie wirusów kleszczowego zapalenia mózgu. Jedyna „bronią” jest nasz układ odpornościowy. Jeśli jest sprawny, a do tego wzmocniony szczepionką przeciw wirusowi KZM, to jest duże prawdopodobieństwo, że wirus zostanie wyeliminowany. Przebieg choroby neurologicznej bywa różny. Najłagodniejsze jest zapalenie opon mózgowych, i takich przypadków jest najwięcej. Może jednak też wystąpić zapalenie mózgu z porażeniami, np. z porażeniem ośrodka oddechowego. Jesteśmy w stanie leczyć chorego tylko objawowo: obniżać gorączkę, zmniejszać ciśnienie śródczaszkowe, reagować na drgawki, jeśli występują. Nie ma leku, który będzie niszczyć lub hamować namnażanie się wirusa. Patrząc na doświadczenie z kliniki: zaleca Pani szczepienie przeciw KZM? Tak, zdając sobie sprawę z tego, jakie konsekwencje może mieć zachorowanie, zarówno u osób młodych, jak starszych. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, w jaki sposób będzie przebiegała choroba. Nie potrafimy zahamować replikacji wirusa, jeśli dojdzie do zachorowania. Niestety, pacjenci, którzy doznają porażeń, nie odzyskują pełnej sprawności. Jednak wciąż niewiele osób decyduje się na szczepienie… Wiele osób bagatelizuje sprawę, często też nie ma wystarczającej wiedzy. Wśród naszych pacjentów, którzy chorowali na KZM, przeprowadziliśmy na ten temat ankietę. Przyznawali, że wiedzieli o ryzyku, ale nie sądzili, że jest tak duże; uważali, że nic im się nie stanie. Szczepienie jest skuteczne? Wirus ma dosyć prostą budowę, dlatego jest to jedna z najbardziej efektywnych szczepionek. W 1993 roku było bardzo wiele zakażeń KZM wśród leśników i od tego czasu systematycznie się oni szczepią – efekt jest taki, że obecnie nie ma wśród nich zachorowań. Nie mają też powikłań poszczepiennych, więc nie trzeba się tego obawiać. Można szczepić już dzieci, które ukończyły 1. rok życia. Jednak na tak małe dzieci zwykle rodzice bardzo uważają podczas spacerów po parku czy lesie, dlatego aż tak wcześnie szczepienie może nie jest konieczne, jednak już w roku życia warto dziecko zaszczepić. Dzieci częściej są ofiarami kleszczy, gdyż częściej biegają wśród drzew, kładą się na trawie. Co istotne, nie ma górnego wieku, kiedy można zastosować szczepienie – jest to też polecane osobom starszym, jeśli bywają w lasach, parkach. Zaszczepić powinny się szczególnie osoby przebywające na terenach, gdzie występuje KZM. Jakie to części Polski? Patrząc na mapę występowania boreliozy w Polsce, widać, że kleszcze są wszędzie. KZM na pewno bardziej intensywnie występuje na wschodzie Polski: okolice Puszczy Białowieskiej, Lublina, Mazury, Suwałki, gdzie jest dużo lasów, parków narodowych, co sprzyja dużej bioróżnorodności zwierząt. Jednak również w parkach miejskich jest dużo kleszczy. Są one przenoszone przez ptaki, drobne gryzonie, dlatego nie można wyznaczyć granic, gdzie są zakażone kleszcze. Czy możemy coś zrobić, by zminimalizować ryzyko zachorowania, jeśli kleszcz już wkłuje się w skórę? W przypadku boreliozy szybkie usunięcie kleszcza zapobiega zakażeniu. Natomiast wirus KZM znajduje się w ślinie kleszczy, jest wprowadzany do organizmu już w momencie wkłucia w skórę. Nawet wczesne usunięcie kleszcza nie zapobiegnie więc wprowadzeniu wirusa do organizmu. Jedyną skuteczną profilaktyką jest szczepienie. A czy są jakieś leki przeciwwirusowe, które można zastosować? Nie, nie ma żadnych skutecznych sposobów zahamowania replikacji wirusa. Jedynie więc nasz system odpornościowy może nas obronić? Tak, jedyną bronią jest nasza własna odporność. Bardziej zagrożone KZM są osoby starsze, jednak chorują również osoby w młodym wieku, także dzieci. U osób, które mają obniżoną odporność, przyjmują np. leki immunosupresyjne, przebieg choroby jest wręcz dramatyczny. Jedyną profilaktyką są szczepienia.
Kleszczowe zapalenie mózgu jest chorobą, która może wystąpić po ukąszeniu kleszcza. Na początku daje objawy podobne do grypy, przez co nie jest od razu rozpoznawana. Aby ustrzec się przed ciężkimi powikłaniami po tej chorobie, warto zadbać o profilaktykę. Istotne znaczenie ma tutaj ochrona osobista oraz dokładne sprawdzenie swojego ciała po powrocie, np. z grzybobrania w …
Co to jest kleszczowe zapalenie mózgu i co jest jego przyczyną? Kleszczowe zapalenie mózgu (inaczej: odkleszczowe zapalenie mózgu, wczesno-letnie zapalenie mózgu, ang. tick-borne encephalitis - TBE, niem. Frühsommer-Meningoenzephalitis - FSME) jest zakażeniem ośrodkowego układu nerwowego wywołanym przez wirus kleszczowego zapalenia mózgu (TBEV) należący do rodziny Flaviviridae. Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba odzwierzęca przenoszona przez kleszcze. Chorują liczne gatunki zwierząt, w tym przeżuwacze, konie, ptaki, psy, drapieżniki, gryzonie, a także ludzie. Rezerwuar choroby stanowią głównie małe gryzonie i kleszcze, które przekazują zakażenie na następne pokolenia. Najczęstszą drogą zakażenia jest ukłucie przez zakażonego kleszcza, rzadko do zakażenia dochodzi drogą pokarmową przez spożycie surowego, niepasteryzowanego mleka zakażonych zwierząt. Szacuje się, że 0,1-5% kleszczy w Europie jest zakażonych TBEV. Wirus kleszczowego zapalenia mózgu został wyizolowany w 1937 roku i występuje w 3 wariantach, które wywołują odpowiednio europejskie kleszczowe zapalenie mózgu, syberyjskie kleszczowe zapalenie mózgu oraz dalekowschodnie kleszczowe zapalenie mózgu (dawniej znane jako rosyjskie wiosenno-letnie zapalenie mózgu). Chociaż zakażenie wirusem TBE jest najczęściej rozpoznawane jako zakażenie ośrodkowego układu nerwowego, może również przebiegać bezobjawowo lub jako niecharakterystyczna łagodna choroba gorączkowa bez zajęcia układu nerwowego. Zakażenie ośrodkowego układu nerwowego przebiega jako zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, rzadziej jako zapalenie mózgu lub zapalenie opon i mózgu, najrzadziej jako zapalenie rdzenia. Przebieg choroby typu europejskiego jest zwykle łagodniejszy, natomiast typu dalekowschodniego cięższy. Choroba występuje w całej Polsce, najczęściej jest zgłaszana na Podlasiu, nieco rzadziej w województwie warmińsko-mazurskim i mazowieckim. Zachorowania występują najczęściej od kwietnia do listopada, jedynie sporadycznie w miesiącach zimowych. Jak często występuje kleszczowe zapalenie mózgu? Kleszczowe zapalenie mózgu występuje w Europie Środkowej i Wschodniej oraz Rosji. Rocznie zgłasza się łącznie w Europie i Rosji około 5000-7000 przypadków zachorowań wśród ludzi. Najwięcej zachorowań zgłaszano w południowej Rosji, Austrii, Czechach i południowych Niemczech. Powszechne szczepienia ochronne zmniejszyły liczbę zachorowań, szczególnie w Austrii, gdzie zaszczepiono 80% populacji. Kleszczowe zapalenie mózgu jest najczęstszą przyczyna wirusowego zapalenia mózgu w Polsce. W ciągu ostatnich kilkunastu lat (od 2000 do 2013 roku) zgłaszano od 126 (w 2002 r.) do 351 (w 2009 r.) przypadków, średnio ponad 200 zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu rocznie. Wszystkie zgłoszenia dotyczyły chorych hospitalizowanych. W latach 80. i na początku 90. XX wieku zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu było znacznie mniej i ograniczały się one do terenów endemicznych w dawnym województwie białostockim, suwalskim i olsztyńskim. Od 1993 roku liczba zgłoszonych zachorowań wzrosła i zachorowania zaczęto zgłaszać także z innych województw: opolskiego, dolnośląskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego, wielkopolskiego i śląskiego. W Polsce wystąpiły także trzy ogniska zachorowań szerzących się drogą pokarmową przez picie mleka zakażonych krów (woj. olsztyńskie - 1974 r.) i mleka koziego (woj. kieleckie - 1995 r., dawne woj. wrocławskie - 1996 r.). Obecnie zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu występują praktycznie w całej Polsce. Ze względu na zgłaszaną znaczną liczbę (od 71 do 227 rocznie) zachorowań na wirusowe zapalenie mózgu bez ustalonej przyczyny, jest bardzo prawdopodobne, że chorych na kleszczowe zapalenie mózgu jest znacznie więcej, niż zostaje oficjalnie zgłoszonych. Tabela. Zgłoszenia kleszczowych zapaleń mózgu oraz wirusowych nieokreślonych zapaleń mózgu (na podstawie danych PZH) w Polsce w latach 2000-2013. RokLiczba zgłoszonych przypadków kleszczowego zapalenia mózguLiczba zgłoszonych przypadków innych i nieokreślonych wirusowych zapaleń mózguWirusowe zapalenia mózgu: razem 200017089570* 200121071571* 2002126155503* 2003339186762* 2004262214776* 2005177173430 2006317227647 2007233207541 2008202167440 2009351137544 2010294124421 2011221141376 2012189111376 2013227111400 *Wszystkie zgłoszone zapalenia mózgu Jak się objawia kleszczowe zapalenie mózgu? Kleszczowe zapalenie mózgu zwykle przebiega dwufazowo. Okres wylęgania choroby wynosi około tygodnia - od 4 do 28 dni. Aż 1/3 chorych nie pamięta ugryzienia przez kleszcza. Choroba rozpoczyna się nagle, w pierwszej fazie zwiastunów kleszczowe zapalenie mózgu zwykle przypomina grypę i nie można na podstawie objawów klinicznych odróżnić go od łagodnych zakażeń wirusowych. Chorzy najczęściej skarżą się na złe samopoczucie, narastające osłabienie, bóle głowy i mięśni kończyn, a także bóle gałek ocznych. Mogą wystąpić nudności, wymioty i bóle brzucha. Gorączka zwykle nie przekracza 38°C. Objawy zwiastunowe zwykle utrzymują się około tygodnia, a potem ustępują. U części osób (20-30%) objawy zakażenia TBEV kończą się na tym etapie. U większości (70-80%) chorych objawy po kolejnym tygodniu nawracają. Druga faza objawów neurologicznych (faza neuroinfekcji) zwykle przebiega pod postacią zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Wówczas pojawia się wysoka gorączka do 40°C, złe samopoczucie, bóle i zawroty głowy, nudności oraz wymioty. Zaznaczone są objawy oponowe, w tym sztywność karku. Chorzy są rozdrażnieni i skarżą się na nadwrażliwość na bodźce: światło, dźwięki i dotyk. Mogą wystąpić drgawki. Z kolei dla zapalenia mózgu charakterystyczne są zaburzenia świadomości, np. narastająca senność, dezorientacja, upośledzenie koncentracji i pamięci oraz objawy ogniskowe, czyli objawy uszkodzenia wyspecjalizowanych struktur mózgu, np. porażenia nerwów, niedowłady, zaburzenia czucia, mowy i połykania. U najciężej chorych narastająca senność przechodzi w śpiączkę oraz dołączają się zaburzenia funkcji życiowych, oddychania i krążenia, które mogą być doprowadzić do zgonu. Najrzadszą postacią kliniczną zakażenia TBEV jest zapalenie rdzenia kręgowego, które objawia się szybko rozwijającymi się niedowładami kończyn oraz zaburzeniami czucia. Objawy neurologiczne zazwyczaj ustępują w ciągu kilku tygodni, ale w cięższych przypadkach mogą się utrzymywać nawet przez kilka miesięcy lub pozostawić trwałe następstwa. Co robić w razie wystąpienia objawów kleszczowego zapalenia mózgu? W niecharakterystycznej fazie zwiastunów, gdy nie wiadomo jeszcze, że rozwija się kleszczowe zapalenie mózgu stosuje się leczenie objawowe: leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, zwykle paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. ibuprofen. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów neurologicznych należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza lub w razie niepokojącego stanu chorego wezwać pogotowie ratunkowe. Kleszczowe zapalenie mózgu bezwzględnie wymaga leczenia szpitalnego. Jak lekarz ustala rozpoznanie? W niecharakterystycznej fazie objawów zwiastunowych bez wykonania specjalistycznych badań nie można rozpoznać kleszczowego zapalenia mózgu. Rozpoznanie zapalenia mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych jest możliwe dopiero w fazie objawów neurologicznych. Cenne wskazówki przynosi wywiad. Dla kleszczowego zapalenia mózgu typowy jest przebieg dwufazowy - objawy neurologiczne są poprzedzone przez objawy prodromalne zwykle przypominające grypę, gorączkę, złe samopoczucie, bóle mięśni i stawów rzadziej biegunkę. Kleszczowe zapalenie mózgu należy podejrzewać u każdego chorego, u którego występuje lub występowały gorączką oraz jakiekolwiek objawy neurologiczne, w tym bóle głowy, zaburzenia świadomości, neurologiczne objawy ogniskowe, światłowstręt, sztywność karku, przeczulica czy napad drgawek. U chorych w podeszłym wieku objawy mogą być dyskretne i ograniczać się do zaburzeń świadomości lub zaburzeń psychicznych. W wywiadzie istotne są informacje dotyczące czasu trwania objawów i kolejności ich pojawiania się. Należy zapytać o ugryzienia przez kleszcze i podróżowanie na tereny zwiększonego ryzyka, np. Białostocczyznę i Mazury. W badaniu lekarskim zwraca się szczególną uwagę na stan ogólny chorego, zaburzenia świadomości oraz ocenę czynności życiowych. Lekarz dokładnie zbada pacjenta, w tym przeprowadzi badanie dna oka pod kątem obrzęku tarcz nerwów wzrokowych, a także badanie neurologiczne, z uwzględnieniem objawów oponowych, objawów ogniskowych, np. porażenia nerwów czaszkowych, nieprawidłowych odruchów i objawów ataksji móżdżkowej. Dokładne rozpoznanie ustala się na podstawie badań płynu mózgowo-rdzeniowego uzyskanego w wyniku punkcji lędźwiowej, dlatego nakłucie lędźwiowe i badanie płynu mózgowo-rdzeniowego stanowią zasadnicze elementy rozpoznania kleszczowego zapalenia mózgu. Przy podejrzeniu zapaleniu mózgu koniecznie powinny być wykonane badania obrazowe: komputerowe badanie tomograficzne głowy lub lepiej magnetyczny rezonans jądrowy (MRI), które pozwalają uwidocznić ogniskowe zmiany zapalne i demielinizacyjne w mózgu i rdzeniu kręgowym. Jakie zmiany w badaniach laboratoryjnych towarzyszą kleszczowemu zapaleniu mózgu? We krwi stwierdza się zmniejszoną liczbę krwinek białych, czyli leukopenię lub prawidłową leukocytozę oraz limfocytarny obraz odsetkowy białych krwinek. Decydujące znaczenie dla rozpoznania ma badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, który pobiera się poprzez nakłucie lędźwiowe. W kleszczowym zapaleniu mózgu płyn mózgowo-rdzeniowy jest klarowny lub opalizujący, wodojasny. W czasie punkcji wypływa pod wzmożonym ciśnieniem. Liczba komórek w płynie mózgowo-rdzeniowym, czyli pleocytoza, jest nieznacznie podwyższona rzędu od kilkunastu do kilkudziesięciu komórek w mm3 ze zdecydowaną dominacją komórek jednojądrzastych, limfocytów i monocytów. Stężenie białka również jest zwiększone, natomiast stężenie glukozy jest zwykle prawidłowe lub tylko nieznacznie zmniejszone. Nie spotyka się przypadków kleszczowego zapalenia mózgu, które przebiegają bez zmian zapalnych w płynie mózgowo-rdzeniowym. Jakie są sposoby leczenia kleszczowego zapalenia mózgu? Nie znamy leczenia przyczynowego, czyli leków przeciwwirusowych, które byłyby aktywne w stosunku do TBEV. Leczenie objawowe polega na podawaniu dożylnym płynów celem wyrównania zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, leczeniu przeciwobrzękowym i przeciwzapalnym, stosowaniu leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych, profilaktyce drgawek i odpowiednim żywieniu. W razie potrzeby stosuje się żywienie dojelitowe lub pozajelitowe. Kleszczowe zapalenie mózgu najczęściej ustępuje po 2 tygodniach, nie pozostawiając u większości chorych trwałych następstw. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie kleszczowego zapalenia mózgu? Zakażenie TBEV ośrodkowego układu nerwowego, które przebiega w postaci kleszczowego opon mózgowo-rdzeniowych, zwykle nie daje powikłań i ustępuje bez następstw po kilku dniach. Jednak u chorych z zapaleniem mózgu i rdzenia kręgowego choroba może doprowadzić do rozwoju zaburzeń czucia, niedowładów, zaburzeń pamięci i koncentracji, które mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy lub pozostać na stałe. Następstwem niedowładów i porażeń są zaniki mięśniowe, dlatego w tych stanach konieczna jest wczesna rehabilitacja. Z wiekiem kleszczowe zapalenie mózgu przebiega ciężej, częściej prowadzi do rozwoju powikłań, trwałych następstw i zgonu. Śmiertelność w kleszczowym zapaleniu mózgu w Europie nie przekracza 1%. Trwałe następstwa w postaci zaburzeń neurologicznych i psychicznych obserwuje się średnio u 10 do 20% chorych. Co trzeba robić po zakończeniu leczenia kleszczowego zapalenia mózgu? Jeżeli zakażenie TBEV przebiegało pod najłagodniejszą postacią neurologiczną, czyli zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zwykle wymaga jedynie oszczędzającego trybu życia, ograniczenia ekspozycji głowy na słońce i wysiłku fizycznego przez kilka tygodni w okresie rekonwalescencji. Po zapaleniu mózgu i rdzenia kręgowego powrót do pełni zdrowia zwykle wymaga wielomiesięcznej rehabilitacji, która jednak nie gwarantuje powrotu do pełni zdrowia. Co robić, aby uniknąć zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu? Profilaktyka kleszczowego zapalenia mózgu polega na zapobieganiu ukąszeniu przez kleszcze, jak najszybszym mechanicznym usuwaniu kleszczy oraz szczepieniach ochronnych. Zapobieganie ugryzieniom przez kleszcze obejmuje unikanie pobytu na terenach zwiększonego ryzyka, gdzie kleszcze występują często, szczelne osłonięcie skóry odpowiednim ubraniem z długimi rękawami i nogawkami, wysokie skarpety naciągnięte na nogawki, buty z wyższą cholewką i wkładaniu czapki z daszkiem lub kapelusza, które chronią przed ukąszeniami. Zalecane są ubrania w jasnym kolorze, bo wówczas łatwiej zauważyć kleszcze. Podczas przebywania w rejonach występowania kleszczy wskazane jest stosowanie repelentów, czyli środków odstraszających kleszcze, najlepiej zawierających DEET, które należy rozpylać na ubranie i odsłoniętą skórę, z wyjątkiem twarzy, lub permetrynę, którą stosuje się tylko na ubranie. Po każdym powrocie z terenów łąkowo-leśnych obowiązuje dokładna kontrola całej skóry, zwłaszcza pachwin, pach, okolic za małżowinami usznymi i fałdów skórnych. Skutecznym sposobem zapobiegania kleszczowemu zapaleniu mózgu są szczepienia ochronne. Osoby, które wybierają się na tereny endemiczne powinny zaszczepić się kilka miesięcy przed planowanym wyjazdem. Dwie początkowe dawki szczepionki podaje się w odstępie 4-12 tygodni, a trzecią dawkę 9-12 miesięcy po drugiej. Dawkę przypominającą podaje się po 3 latach. W Polsce dostępne są dwie inaktywowane (zabite) szczepionki, które zapewniają skuteczną ochronę przynajmniej na kilka lat.
Zapalenie opon mózgowych u psa jest bardzo poważnym schorzeniem, zarówno u zwierząt jak i u ludzi. Zwykle choroba postępuje dość gwałtownie, rozwija się wręcz galopująco. Zapalenie opon mózgowych u psa. Bardzo często zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u psa jest jednak tylko objawem – wywoływanym przez infekcję bakteryjną
Gdzie kąsają kleszcze Kleszcz szuka delikatnych miejsc – pod kolanem czy za uszami. Wracając z terenu, na którym występują kleszcze warto dokładnie obejrzeć skórę. Przed upływem 12 godzin zakażenie nam nie grozi – im później po tym terminie, tym większe ryzyko – wyjaśnia prof. Stanisława Tylewska-Wierzbanowska z PZH. – 20 żyjących w Polsce gatunków kleszczy przenosi kleszczowe zapalenie mózgu, boreliozę, bartonellozę, anaplazmozę, babeszjozę – a w roku 2011 odnotowano pierwsze dwa przypadki riketsjozy. Nie wszystkie kleszcze roznoszą choroby, ale nigdy nie wiadomo, czy nie ugryzł nas zakażony osobnik. Czy można się zaszczepić? Na razie można się zaszczepić tylko przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu, które mogą przenosić wszystkie postacie rozwojowe kleszczy – od osobników dorosłych po nimfy i niemal niewidoczne larwy. Zaszczepienie się zimą albo wczesną wiosną zapewni ochronę już od początku aktywności kleszczy (od kwietnia do października) – mówi prof. Włodzimierz Gut z Zakładu Wirusologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego. Objawy zapalenia mózgu pojawiają się w ciągu dwóch tygodni i przypominają grypę. W 70-80 proc. przypadków zostaje ona zahamowana w tej pierwszej fazie. U reszty zakażonych osób wirusy przedostają się do centralnego układu nerwowego, gdzie mogą wywołać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu. Niebezpieczną chorobą jest też borelioza, której charakterystycznym objawem jest stopniowo rozszerzające się zaczerwienienie – ale objaw ten nie zawsze występuje. Na szczęście boreliozę można wyleczyć antybiotykiem. Z kolei kleszczowa limfadenopatia, zwana TIBOLA może dawać objawy podobne do choroby nowotworowej (powiększenie węzłów chłonnych). Eksperci szacują, że na terenie kraju 10-15 proc. kleszczy może być zarażonych chorobotwórczymi mikrobami, zwłaszcza w województwach podlaskim i warmińsko-mazurskim oraz w niektórych częściach mazowieckiego, opolskiego i dolnośląskiego. Kleszcze w wielkim mieście W Warszawie spacerowicze najbardziej narażeni są na kontakt z kleszczami w lasach: Bielańskim, Kabackim, Młociny, Bemowo, Ogrodzie Zoologicznym i Kampinoskim Parku Narodowym. Jednak kleszcze znajdowano także w Łazienkach.
Objawy udaru. Trudno jest zidentyfikować objawy udaru u kotów bez pomocy specjalnego sprzętu. Faktem jest, że zwierzę będzie próbowało zwinąć się w kłębek lub ukryć się przed ludźmi. Wszystko zależy od opieki właściciela. Następujące zmiany powinny Cię ostrzec: naruszenia w zachowaniu zwierzęcia (unikanie ludzi
W dalszej części przeczytasz między innymi, ile kosztuje szczepienie przeciw kleszczom dla psa. W tekście dokładnie opisaliśmy też metody, które są skuteczne w walce z tymi pasożytami oraz jakie zagrożenie może sprowadzić na twoich podopiecznych brak odpowiednich zabezpieczeń. Kleszcze są niebezpieczne zarówno dla psów, jak i ludzi. Sprawdź, jak minimalizować to zagrożenie. Przeczytaj! Borelioza to poważna choroba – w jaki sposób dochodzi do zakażenia? Borelioza to jedna z wielu chorób przenoszonych przez kleszcze. Wywoływana jest przez bakterie z grupy Borellia. Mogą na nią zachorować zarówno psy, jak i ludzie. Warto pamiętać, że same pajęczaki nie powodują choroby z Lyme, ale transportują bakterie, które przenoszą wraz z ukąszeniem. Po przyczepieniu owada przenoszenie bakterii trwa od 24 do 48 godzin. Dlatego tak ważne jest, abyś usunął intruza jak najszybciej. Pierwsze objawy występują dopiero po około 4 miesiącach od ukąszenia, dlatego ogromne znaczenie ma zapobieganie zakażeniu. Objawy boreliozy u psów Nieleczone schorzenie może prowadzić do śmierci pupila, a przy łagodniejszym przebiegu powoduje uszkodzenie nerek, serca i całego układu nerwowego. Najczęstsze objawy zakażenia boreliozą u psa to: rumień wokół ugryzienia;gorączka;bolesność w stawach (często wraz z opuchlizną);utrata apetytu;apatia;obrzęk węzłów chłonnych;biegunka;wymioty. Choroba jest uleczalna, ale kuracja potrafi kosztować nawet kilka tysięcy złotych, w zależności od jej przebiegu. Zdecydowanie lepsze dla czworonoga i tańsze dla opiekuna będzie wykonanie szczepienia przeciw kleszczom dla psa. Zakres występowania i cykl życia kleszcza W trakcie swojego życia samica kleszcza składa w ziemi nawet do kilku tysięcy jaj. Larwy po wykluciu wspinają się na krzewy i źdźbła trawy. Tam czekają, aż w pobliżu pojawi się żywiciel. Kiedy mają okazję, przenoszą się, aby bytować na nim kilka dni. Następnie postać larwalna odpada i przemienia się w nimfę, która znowu potrzebuje krwi, aby móc przekształcić się w kleszcza. Dorosłe osobniki żyją głównie w wysokich trawach, dlatego szczególnie trzeba uważać na psy myśliwskie, pasterskie oraz mające swój kawałek podwórka. Szczepienie przeciwko kleszczom dla psa – jak działa? Szczepienia polegają na podaniu środka zawierającego antygeny, czyli materiał biologiczny drobnoustrojów chorobotwórczych, a dokładniej pobudzający układ odpornościowy do produkcji przeciwciał chroniących przed tym konkretnym patogenem. Możesz spać spokojnie, bo od samego zastrzyku zwierzak nie zachoruje. Podczas zasysania krwi zaszczepionego osobnika kleszcze pobierają przeciwciała. W rezultacie bakterie Borelli umierają już w organizmie pasożyta. Dzięki temu twój pupil jest chroniony, a kleszcz, który go ugryzł, nie będzie zarażał innych. Szczepionka przeciwko boreliozie – czy każdego psa można zaszczepić? Co ważne, można przeprowadzić szczepienie przeciw kleszczom dla psa w każdym wieku, a szczepionkę podać również szczeniętom i ciężarnym sukom. Aby pupil uzyskał pełną ochronę przeciwko boreliozie, należy powtórzyć dawkę w odstępie około 5 tygodni. Po pierwszorazowym pełnym wyszczepieniu powinieneś pamiętać o corocznej powtórce, aby utrzymać ochronę na odpowiednim poziomie. Oczywiście każdy przypadek należy omówić indywidualnie. Dopytaj lekarza weterynarii, czy na pewno twój pupil może zostać poddany wakcynacji. Ile kosztuje szczepienie psa przeciw kleszczom? Ceny zabiegów weterynaryjnych będą się różniły. Zależą głównie od regionu, w którym mieszkasz (czy jest to większe miasto i gabinetów jest dużo, czy mniejsza miejscowość i niska konkurencja). Jednak zawsze należy dbać o swojego czworonoga, a przed boreliozą skutecznie chroni szczepienie psa przeciw kleszczom. Cena może się wahać w zależności od zakładu, ale oscyluje w granicach od 30 do 100 złotych. Jest to niska kwota, jeśli porówna się do niej koszty leczenia rozwiniętej choroby. Pamiętaj o przeciwdziałaniu innym chorobom odkleszczowym Szczepienie przeciw kleszczom dla psa skutecznie chroni go przed zapadnięciem na boreliozę. Niestety, to nie jedyne niebezpieczeństwo, ponieważ ślina kleszcza zawiera o wiele więcej bakterii i wirusów. Dużym zagrożeniem jest kleszczowe zapalenie mózgu (KZM), rzadziej występujące przypadłości to: anaplazmoza;erlichioza;hepatozoonoza. Babeszjoza jest groźną chorobą, której obawia się chyba każdy właściciel psa w sezonie kleszczowym. Jaki mają przebieg najczęściej spotykane choroby odkleszczowe? Sprawdź w dalszej części artykułu. Kleszczowe zapalenie mózgu – czy się go obawiać? Zakażenie wirusem KZM niekiedy skutkuje odkleszczowym zapaleniem mózgu. Dosyć rzadko występuje u psów, natomiast jeśli już dojdzie do zarażenia, choroba przebiega gwałtownie. Jej objawy mogą przypominać wściekliznę. Pojawia się gorączka, utrata apetytu, zmęczenie, występują drgawki i zaburzenia równowagi. Pies może stać się agresywny nawet wobec ciebie. Nie ma skutecznego leczenia ani odpowiedniej szczepionki, dlatego warto skupić się na pozostałych metodach zapobiegania. Babeszjoza zagraża zdrowiu i życiu zwierząt – chroń psa przed kleszczami Babeszjoza to najczęściej występująca choroba wirusowa u psów, rzadziej zapadają na nią koty. Wywołuje ją pierwotniak Babesia canis, który może przebywać w ślinie wszystkich gatunków kleszczy. Zakażenie prowadzi do groźnej anemii, uszkodzenia wątroby, nerek, trzustki, a nieraz mózgu. Bez natychmiastowej pomocy klinicznej często kończy się to śmiercią. Szybkie wykrycie choroby i zastosowanie odpowiednich leków to większe prawdopodobieństwo wyleczenia. Niestety, właściciele często zbyt późno zauważają nietypowe objawy i jest za późno. Szczepienie przeciwko boreliozie nie wystarczy, by zabezpieczyć psa Co prawda zaszczepienie zwierzaka przeciwko boreliozie przynosi zamierzony efekt, ale choroba ta nie jest najgroźniejszą, na którą może zapaść po ukąszeniu. Nie ma skutecznego zastrzyku zapobiegającego zapaleniu opon mózgowych ani infekcji innymi patogenami, ale warto, abyś otoczył swojego pupila dodatkową ochroną odstraszającą kleszcze. Na rynku są dostępne obroże czy tabletki, a nawet krople spot-on. Wskazane jest, abyś skonsultował z weterynarzem, która metoda będzie najlepsza. Warto bowiem nie tylko zdecydować się na szczepienie przeciw kleszczom dla psa, lecz także otoczyć go szerszą opieką. Odstraszające obroże a odkleszczowe zapalenie opon mózgowych Specjalne obroże ochronne to jedne z popularniejszych środków na kleszcze. Są wygodne w użyciu i można znaleźć modele o różnym czasie działania (dla niektórych to nawet 8 miesięcy). Skutecznie działają również na pchły. Ważne jest, aby obroża został odpowiednio założona. Musi dość ciasno przylegać do skóry zwierzęcia. Optymalny odstęp między obrożą a ciałem to szerokość dwóch palców. Jeśli jesteś właścicielem psa aktywnego czy pływającego, ucieszy cię, że dostępne są wersje wodoodporne. Stosować je można już od 7. tygodnia życia. Czy krople i tabletki skutecznie chronią przed kleszczami? Pasożyty można zwalczać na wiele sposobów. Preparaty typu spot-on to kolejny z nich. Podaje się je miejscowo na sierść w dogodne miejsce na ciele, którego pies nie dosięgnie językiem, najczęściej stosowane są na kark. Kleszcze pospolite i ryzyko, które wraz z nimi się pojawia, możesz zmniejszyć, podając pupilowi specjalne tabletki. Tabletki przeciwkleszczowe odstraszają i zabijają insekty. Czas działania to od 1 do 3 miesięcy. Jednak po osiągnięciu przez psa sędziwego wieku należy konsultować z weterynarzem podanie doustnych preparatów, ponieważ ich działanie jest bardzo silne. Którą metodę zabezpieczenia wybrać na odkleszczowe choroby? Kleszcze są bardzo niebezpieczne dla psów. Jednak stan wiedzy medycznej i ciągły jej rozwój powoduje, że możesz skutecznie chronić swojego zwierzaka dzięki różnym zabezpieczającym substancjom czynnym. W związku z tym prawdopodobieństwo zarażenia groźną chorobą maleje. Istotne jest, abyś dobrał metodę odpowiednio do wieku i aktywności psa, ale również oglądał jego sierść po każdym spacerze. Pajęczaki wpuszczają substancje znieczulające, dlatego najprawdopodobniej zwierzę nawet nie poczuje ukłucia, ty musisz zadbać o jak najszybsze usunięcie nieproszonego gościa. Czy szczepienie przeciw kleszczom dla psa to najskuteczniejsza metoda ochrony? O czym jeszcze trzeba pamiętać? Szczepienia psów przeciwko chorobom i ich skuteczność Kleszcze u psa to zmora właścicieli. Abyś kompleksowo zadbał o zdrowie pupila, musisz jednak pamiętać o wszystkich szczepieniach przeciw wszystkim chorobom zakaźnym. Zastrzyki takie to zazwyczaj tak zwany koktajl, który podawany jest domięśniowo. Zawiera przeciwciała chroniące przez takimi przypadłościami jak: nosówka;parwowiroza;leptospiroza. Osobno podawana jest szczepionka przeciwko wściekliźnie oraz boreliozie. Niestety, niedostępna jest preparat przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu, ale możesz uniknąć ryzyka, stosując którąś z wymienionych wcześniej metod przeciwkleszczowych. Zaszczepienie psa to twój obowiązek jako opiekuna, a zaniedbanie tej czynności niesie za sobą konsekwencje prawne. Z wielu powodów warto zdecydować się na szczepienie przeciw kleszczom dla psa. Przede wszystkim dla dobra twojego pupila, ale także po to, by uniknąć kosztów kuracji, które potrafią być bardzo wysokie.
- Фо ктехա
- Ωмасኻхոцሞ ጶኒኟаጥ
- Քиζըнቼсըሷе и
- Τужеше ցուц ዤвուг
- ጶэ заդотዌռ
- Лեхምዕон ሴωзвፗπիξ зሚфըλονаթጦ
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest bardzo niebezpieczną chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterie, wirusy, grzyby i pasożyty. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych częściej dotyka dzieci niż dorosłych, narażone są zwłaszcza dzieci przed ukończeniem 1. roku życia.
The page you are looking for doesn't exist or has been moved.
Kiedy pojawia się kleszczowe zapalenie mózgu, jakie są objawy tej choroby, jaka jest różnica między KZM a boreliozą. Sprawdź!
Japońskie Ministerstwo Zdrowia poinformowało o zgonie kobiety, która zaraziła się rzadką chorobą odkleszczową po ugryzieniu przez bezdomnego kota. Zdaniem ekspertów to pierwszy taki przypadek zakażenia odzwierzęcego na świecie. Ofiara to kobieta w wieku około 50 lat. Została ugryziona przez bezdomnego kota, któremu chciała pomóc, zabierając go do weterynarza. Do zgonu doszło 10 dni po ugryzieniu. Lekarze stwierdzili u niej zakażenie chorobą SFTS, czyli zespół wysokiej gorączki z trombocytopenią (małopłytkowością).Na ciele zmarłej nie stwierdzono śladów ukąszenia przez kleszcza, dlatego uznano, iż wirus przedostał się do organizmu człowieka z zakażonego może zarazić nas chorobami przenoszonymi przez kleszcze? Zobacz także Dotychczas uważano, że człowiek może zarazić się SFTS od kleszcza, zdarzały się także przypadki przenoszenia wirusa między ludźmi. To jednak pierwszy raz, gdy człowiek zaraził się od zespół trombocytopenii może mieć groźny przebieg w 10-30 proc. przypadków - wynika z informacji Krajowego Instytutu Chorób Zakaźnych towarzyszy wysoka gorączka, wymioty oraz biegunka. Czas inkubacji wirusa wynosi 6-14 dni; może wówczas spadać nie tylko liczba płytek krwi, ale także leukocytów. Pierwszą na świecie osobę z SFTS zdiagnozowano w 2009 r. w danych japońskiego ministerstwa zdrowia rocznie SFTS od kleszczy zaraża się ok. 60 osób, a co piąta umiera. Pierwszy przypadek wirusa stwierdzono w Japonii w 2013 roku. Dotychczas łącznie było 266 zakażonych (57 z nich zmarło).Z kolei występujące często w Polsce zakażenie odkleszczową boreliozą w Japonii jest bardzo rzadkie: 55 przypadków na 100 tys. mieszkańców w Polsce w i 0,008 przypadku na 100 tys. mieszkańców w Japonii w latach 2006-2010. Zobacz także Zobacz także
Japońskie zapalenie mózgu. Wirus japońskiego zapalenia mózgu ( Japanese encephalitis virus – JEV) jest arbowirusem należącym do rodziny flawiwirusów. Posiada on kilka podtypów, z których zidentyfikowano warianty Nakayama i JaGar-01. Japońskie zapalenie mózgu jest chorobą odzwierzęcą, czyli zoonozą. Wirus nie przenosi się z
Kleszcze to niezwykle niebezpieczne organizmy. Są roznosicielami wielu groźnych dla zdrowia, a nawet życia chorób. Na ich szkodliwe działania narażeni są zarówno ludzie, jak i zwierzęta, w tym nasi czworonożni pupile. Sprawdźmy najczęstsze odkleszczowe choroby u ludzi i psów. Kleszcz u psa – jakie choroby może wywołać? Zakażone kleszcze mogą przyczynić się do wystąpienia licznych chorób u czworonogów. Jedną z najniebezpieczniejszych jest babeszjoza psów. Choroba wywołana jest przez pierwotniaki z rodzaju Babesia. Niepodjęcie leczenia może przyczynić się do śmierci w ciągu kilku dni od zakażenia. Schorzenie objawia się wysoką gorączką, brakiem łaknienia, sennością, wymiotami i tzw. rdzawym moczem (czerwone zabarwienie moczu). Aby zredukować ryzyko zarażenia, należy wyposażyć psa w środki przeciwkleszczowe. Bogatą ofertę można znaleźć na platformie ( Preparaty te to skuteczne i wygodne rozwiązanie, które ochroni czworonoga przed inwazją pasożytów, w tym nie tylko kleszczy, ale i pcheł, komarów czy muchówek. Kolejne groźne schorzenie odkleszczowe to erlichioza monocytarna psów, wywoływana przez bakterie z rodzaju Ehrlichia. Podczas ostrej fazy, trwającej około 1-3 tygodni, pojawić się mogą: gorączka, apatia, krwawienia z nosa, brak apetytu, wymioty, duszność, wybroczyny i wylewy krwotoczne na skórze i błonach śluzowych, a także śluzowo-ropne zapalenie oczu i nosa, powiększenie węzłów chłonnych i śledziony. Brak leczenia sprawia, że choroba przechodzi w postać subkliniczną lub przewlekłą - może przebiegać łagodnie, albo rozwinąć się postać ciężka. Inne możliwe choroby przenoszone przez kleszcze u psich pupili stanowią: anaplazmoza, bartoneloza, borelioza, europejskie odkleszczowe zapalenie mózgu, dirofilarioza, mykoplasma. Odkleszczowe choroby u ludzi Wyjście na spacer z czworonogiem do lasu także dla psich opiekunów wiąże się z ryzykiem ukąszenia przez kleszcze. Niektóre odkleszczowe choroby występują tak u czworonogów, jak i u ludzi, a najpowszechniej stwierdzanymi są borelioza i odkleszczowe zapalenie mózgu. Przypominamy podstawowe informacje na ich temat. Borelioza wywoływana jest przez krętki z rodzaju Borrelia. W czasie jej trwania może nastąpić zajęcie różnych narządów wewnętrznych. Początkowo obserwuje się występowanie zmian skórnych w postaci rumienia, który rozwinąć się może od kilku do nawet kilkudziesięciu dni od ukąszenia. Drugie stadium choroby rozwija się w ciągu kilku tygodni do miesiąca od zakażenia. Najczęściej objawia się zapaleniem stawów, nerwobólami, zaburzeniami czucia, choć może też dojść do zapalenia mięśnia sercowego. Dalej rozwijająca się choroba skutkować może trwałym uszkodzeniem zajętych narządów. Kleszczowe zapalenie mózgu wywołane jest przez wirusy z rodziny Flaviviridae to choroba, która przebiega u ludzi dwuetapowo. Początkowo wirus namnaża się w skórze i okolicznych węzłach chłonnych, po czym dostaje się do krwi. Typowe objawy dla tego okresu to: gorączka, bóle głowy, mięśni i stawów, dolegliwości żołądkowe. Brak rozpoznania i leczenia predysponuje do drugiego etapu - neuroinfekcji, gdzie dochodzi do zapalenia opon mózgowych, mózgu lub rdzenia kręgowego. Najczęściej stwierdza się zapalenie opon mózgowych, które objawia się wysoką gorączką, sztywnością karku, silnym bólem głowy z nudnościami i wymiotami, zaburzeniami świadomości, koncentracji, orientacji i pamięci. Tak małe organizmy, jakimi są kleszcze, stanowią bardzo duże niebezpieczeństwo, a warto pamiętać, że wymienione tutaj choroby nie wyczerpują listy tych, roznoszonych przez kleszcze.
Badanie wykonywane techniką ELISA. Wykrywa i oznacza ilościowo swoiste przeciwciała przeciw antygenom wirusa KZM. Może służyć również do oceny odporności poszczepiennej. Jeśli ukąsił cię kleszcz, sprawdź, czy nie doszło do kleszczowego zapalenia mózgu. W laboratorium medycznym Wielkoszyński oferujemy diagnostykę KZM, dzięki
Kleszcze są głównym wektorem wielu chorób zakaźnych zarówno zwierząt, jak i ludzi. Nie omijają one także psów. Z roku na rok w gabinetach weterynaryjnych odnotowujemy coraz to większą liczbę zachorowań na tak zwane odkleszczówki. Co gorsza, także na te, które dotychczas nie występowały w naszym kraju. Są to tak zwane choroby przyzawleczone i związane jest to z migracją kleszczy. Dzieje się tak w wyniku ocieplania się klimatu, ale i w związku ze zmianami ekologicznymi oraz przemieszczaniem się zwierząt w obrębie różnych krajów. W artykule zawarłam informacje dotyczące chorób odkleszczowych, które najczęściej diagnozujemy u psów w Polsce. W naszym kraju występują 3 gatunki kleszczy, które są transmiterami chorób groźnych dla psów. Ixodes ricinus,- czyli kleszcz pastwiskowy (pospolity), jest wektorem przede wszystkim Boreliozy, ale także Anaplazmozy. Dermacentor recticitulatus to kleszcz łąkowy i jest transmiterem przede wszystkim Babeshia canis, ale także Anaplasma phagocytophilum, Ehrlichia canis oraz Borrelia burgdorferli. Rhiphicephalus sanqguineus, czyli kleszcz psi, ma mniejsze znaczenie epidemiologiczne, jednakże może być powodem zachorowania na zawleczoną przywleczoną do Polski Erlichiozę. Spis treści:1. Cykl życia kleszczy, a żywiciele2. Jak kleszcz zaraża psa?3. Babeszjoza4. Borelioza5. Anaplazmoza6. Anaplazmoza trombocytarna7. Erlichioza8. Odkleszczowe zapalenie mózgu (tbe – tick borne encephalitis)9. Bartoneloza Cykl życia kleszczy, a żywiciele Kleszcze w swoim cyklu życiowym mają kilku żywicieli. Jest to dla nich niezbędne, aby przejść z jednej postaci w kolejną, by wreszcie na końcu się rozmnożyć. Żerowanie i pożywianie się krwią trwa od kilku dni do nawet kilku tygodni. Tak częsta zmiana żywiciela w trakcie cyklu życiowego sprawia, że pasożyty te stają się wektorami wielu groźnych chorób. Małe zwierzęta, takie jak drobne gryzonie, np. nornice, myszy, czy większe już zające oraz ptaki, są także żywicielami młodszych form kleszczy i jednoczenie rezerwuarami wielu patogenów. Kleszcze przede wszystkim w sposób fizyczny przenoszą chorobotwórcze wirusy, bakterie, nicienie czy pierwotniaki. Ale także to w nich rozmnażają się niektóre patogeny, jak np. pierwotniaki zwane Babesia canis. Potrzebują do rozwoju kleszcza gatunku Dermacentor reticulatus i jest to ich żywiciel ostateczny. Namnażają się w jego przewodzie pokarmowym i kolejno wędrują do innych narządów, w tym przede wszystkim do jajników i gruczołów ślinowych kleszcza. W związku z tym zarażona samica kleszcza przekazuje chorobę potomstwu – składając jaja. Jest to tak zwana pionowa transmisja czynnika zakaźnego (zarażenie transowarialne). Zjawisko to bardzo utrudnia zwalczanie tego patogenu w środowisku. W przypadku babeszjozy, anaplazmozy czy erlichiozy mówimy także o transmisji transstadialnej czynnika chorobotwórczego – co oznacza, że zarażona larwa przekaże go kolejnym postaciom, ale nie nowemu pokoleniu kleszczy. Jak kleszcz zaraża psa? Do zarażenia psa dochodzi przez ślinę kleszcza wydzielaną do jego krwiobiegu w trakcie żerowania. Krętki Borrelia burgdorferi czy pierwotniaki Babesia canis znajdują się w gruczołach ślinowych pajęczaka. Niekiedy do zarażenia chorobą może dojść przez połknięcie kleszcza. Taka sytuacja jest jednak rzadka i dotyczy jedynie kleszczy zarażonymi pierwotniakami z rodzaju Hepatozoon, które nie występują w Polsce. Do wywołania choroby potrzebna jest odpowiednia ilość bakterii, wirusa czy pierwotniaków, która przekazywana jest żywicielowi w trakcie żerowania kleszcza. W tej sytuacji mówimy o ilości zakaźnej danego drobnoustroju w organizmie – niezbędnej, by wywołać objawy choroby. W kontekście profilaktyki chorób odkleszczowych ważny jest zatem minimalny czas, po którym kleszcz zaraża chorobą. Nierzadko słyszę w gabinecie: „czy kleszcz mógł już zarazić mojego psa?”. Wiele osób zadaje sobie to pytanie, dlatego też naukowcy drążą ten temat i podają: babeszjozą pies zostanie zarażony najwcześniej po 48 godzinach żerowania kleszcza. Podobnie w przypadku boreliozy, chociaż niektóre badania wykazały transmisję już po 16 godzinach. By zarazić psa anaplazmozą, kleszcz musi na nim żerować przynajmniej 48 godzin. Niektórzy uważają więc, że usuwanie kleszczy na bieżąco pozwala uchronić psa przed chorobą. Niestety nie zawsze tak to działa i nie można polegać jedynie na takiej profilaktyce. Dowiedziono bowiem, że w przypadku Babesia canis, jeśli kleszcz wcześniej miał już żywiciela (np. krowę), ale żerowanie zostało przerwane, możliwy czas przekazania choroby kolejnemu żywicielowi (np. psu) będzie krótszy, może wynosić już tylko 8 godzin. Reasumując, większością chorób kleszcze zarażają po 48 godzinach od wbicia się w skórę psa. Pamiętajmy jednak, że my nie wiemy, kiedy dokładnie pies złapał kleszcza. Bardzo trudno jest znaleźć tego pasożyta w sierści. Zgadywanie po wyglądzie kleszcza, ile czasu był na psie, jak bardzo jest „opity” – nic nam nie mówi. Tak więc regularne przeglądy psów i jak najszybsze usuwanie kleszczy to podstawa. Jednak w sezonie wiosenno-letnim i jesiennym jest to niewystarczające i zaleca się stosować środki profilaktyczne – o działaniu bójczym i odstraszającym. Środki kleszczobójcze są niezwykle ważne. Większość patogenów chorobotwórczych nie przenosi się transowarialnie – samica kleszcza nie przekaże czynnika zakaźnego kolejnemu pokoleniu, składając jaja. Związku z tym w teorii jesteśmy w stanie wyeliminować te drobnoustroje ze środowiska. Więcej o dostępnych preparatach przeciwkleszczowych przeczytasz w tym artykule. Okres inkubacji, czyli czas od zarażenia chorobą odkleszczową do wystąpienia objawów, jest różny w zależności od czynnika zakaźnego. Nierzadko są to choroby podstępne, przebiegające subklinicznie, o mało specyficznych objawach, które po czasie wyniszczają organizm. Są to też choroby nagłe, o ostrym lub nadostrym przebiegu, gdzie może bardzo gwałtownie dojść do zagrożenia życia psa. Bywa, że jeden kleszcz (Ixodes ricinus) przekaże psu nie jeden, lecz nawet trzy rożne patogeny jednocześnie. Sytuacje, w których diagnozujemy przynajmniej dwie choroby odkleszczowe, nie należy do rzadkości. W ostatnim czasie popularne są także szybkie testy, które sprawdzają, czy dany kleszcz jest nosicielem choroby (boreliozy). Są one popularne i dostępne dla każdego nawet do wykonania w warunkach domowych. Testy te wydają się dobrym rozwiązaniem, szczególnie gdy pies przebywał na terenach występowania chorób odkleszczowych. Ważne jest, by zachować usuniętego z psa kleszcza. Jednak należy pamiętać, że nosicielstwo kleszcza nie oznacza, że pies został zarażony. Chyba że mamy pewność, że pasożyt żerował 48 godzin. Z drugiej strony testy sprawdzają jedynie antygen B. burgdorfeli sensu lato, a jak wiadomo, u psów występuje więcej chorobotwórczych patogenów. Należy także pamiętać, że testy dostępne dla ludzi do badania kleszczy np. na nosicielstwo babeszjozy nie są diagnostyczne u psów, gdyż wykrywają one inny antygen – inny gatunek babeszji wywołuje chorobę u ludzi, dlatego też jeśli zdecydujemy się wykonać takie badanie kleszcza, lepiej w tym celu udać się do gabinetu weterynaryjnego. Babeszjoza Babeszjoza, inaczej piroplazmoza, przenoszona jest głównie przez kleszcze z rodzaju Dermacentor recticulatus, w których gruczołach ślinowych znajdują się chorobotwórcze pierwotniaki Babesia. W Polsce dominuje Babesia canis, ale także spotykane są już Babesia gipsoni, vogeli, microti przywleczone z innych krajów Europy i Azji. Pierwotniaki dostają się do krwiobiegu psa w trakcie żerowania kleszcza. Do zarażenia dochodzi najczęściej nie wcześniej niż po 48 godzinach, chociaż znane są przypadki zarażenia już po 8 godzinach, gdy kleszcze żerował wcześniej na innym zwierzęciu. Pierwotniaki kolejno dostają się do krwinek czerwonych psa i namnażają się w nich. Powodują ich rozpad, a co za tym idzie, wywołują silną anemię i w jej konsekwencji liczne objawy choroby. W Polsce największą liczbę chorych pacjentów odnotowuje się w centralnej i we wschodniej części kraju. Jednak z roku na rok przybywa chorych psów na zachodzie oraz na południu. Objawy Choroba rozwija się bardzo szybko i podstępnie. Może mieć przebieg przewlekły, subkliniczny – jednak taka postać występuje rzadko. Najczęściej choroba ma formę ostrą lub nadostrą, w której pierwsze objawy mogą pokazać się już 7 dnia od ukąszenia przez kleszcza. Często są one słabo zauważalne przez właściciela: pies staje się apatyczny, ma mniejszy apetyt, ma mniej siły i do tego najczęściej ma gorączkę. Następnie można u niego zauważyć blade spojówki oraz błony śluzowe. Występuje także osłabienie kończyn, drżenie mięśni, chwiejny chód. Najpierw objawy są delikatne, ale z każdą godziną i z każdym dniem się nasilają, a także pojawiają się dodatkowe, już poważniejsze objawy, jak przyspieszony oddech, niemiarowość pracy serca, całkowita apatia czy nawet letarg. Charakterystyczne dla babeszjozy są: gorączka, ciemne zabarwienie moczu oraz nierzadko stwierdza się zażółcenie skóry i błon śluzowych (żółtaczka). Ponadto mogą się pojawić wymioty czy biegunka. Niekiedy objawy są mocno niespecyficzne. Diagnostyka Lekarz weterynarii stawia diagnozę na podstawie wywiadu z właścicielem, objawów klinicznych oraz wyników podstawowych badań krwi – w tym przede wszystkim morfologii. Nierzadko stwierdza się w przebiegu choroby anemię oraz małopłytkowość (trombocytopenię). W takiej sytuacji niezbędne do potwierdzenia choroby jest ocena rozmazu krwi, który stwierdza obecność Babesii w erytrocytach. Dostępne są też badania PCR, potwierdzające w 100% tę chorobę. W przypadku gdy rozmaz krwi jest niepewny, dla wykluczenia bądź potwierdzenia warto wykonać badanie PCR z krwi obwodowej – jest ono niezwykle czułe i znajduje nawet 1 pierwotniaka na 1 mln erytrocytów. Leczenie Gdy babeszjoza zostanie wykryta u naszego pupila, należy jak najszybciej podać mu lek o działaniu pierwotniakobójczym (imidokarb). Kluczowy jest tu czas – im dłużej pierwotniaki będą przebywać w organizmie psa, tym skutki (powikłania) choroby okażą się dotkliwsze. Podanie tego leku nie jest obojętne dla zdrowia zwierzęcia, dlatego trzeba to zrobić w warunkach ambulatoryjnych pod nadzorem lekarza weterynarii. Dodatkowo silna anemia i najczęściej poważny stan pacjenta wymagają jego monitoringu, hospitalizacji i intensywnej terapii. Przede wszystkim stosuje się płynoterapię w celu wyrównania poziomu elektrolitów i równowagi kwasowo-zasadowej oraz wyplukania z organizmu bilirubiny, powstałej w wyniku rozpadu erytrocytów. Dodatkowo nierzadko wdraża się antybiotykoterapię, leki przeciwgorączkowe, witaminy z grupy B, leki osłonowe na wątrobę, a niekiedy leki przeciwzapalne, w tym glikokortykosteroidy. Jeśli jest konieczność, podaje się także leki przeciwdrgawkowe. W przypadku silnej anemii niezbędne będą transfuzje krwi lub podanie koncentratu czerwonokrwinkowego. Wszystko zależy od stanu pacjenta, objawów oraz wyników badań krwi. W przebiegu choroby nierzadko dochodzi do wstrząsu. Szybko zdiagnozowana babeszjoza może być skutecznie zwalczona. Nieleczona jest chorobą śmiertelną! Trzeba także kontrolować stan wątroby i nerek psa – najczęściej to właśnie te narządy wskutek choroby dotyka niewydolność. Niestety w ostatnich latach odnotowuje się coraz to więcej przypadków tak zwanej babeszjozy opornej na leczenie imidokarbem. U takich pacjentów po wdrożeniu leczenia następuje chwilowa poprawa, ale kolejno, po 2-3 tygodniach, pojawiają się ponownie objawy, najczęściej o większym nasileniu. Taka sytuacja jest trudna do przewidzenia i należy wtedy podać inne lekki pierwotniakobójcze. W takiej sytuacji najczęściej zalecana jest antybiotykoterapia – stosowana w wysokich dawkach oraz przez dłuższy czas. Dlatego też 2 tygodnie po przechorowaniu babeszjozy psy powinny być skontrolowane ponownym rozmazem krwi. Przechorowanie Babeszjoza jest chorobą wywołującą wiele komplikacji i powikłań, szczególnie gdy leczenie jest wdrożone późno lub wcale. Odnotowuje się zmiany w układzie nerwowym i krążeniowo-oddechowym (zespół ostrej niewydolności oddechowej) oraz w wielu narządach wewnętrznych. Choroba może spowodować rozwój zespołu rozsianego wewnątrznaczyniowego wykrzepiania się (DIC), niewydolność nerek, wątroby czy trzustki. Dlatego niezbędne w trakcie leczenia, jak i po wyleczeniu jest monitorowanie stanu pacjenta (badaniami krwi). Przechorowanie przez psa babeszjozy nie daje mu odporności. Zdarza się, że w ciągu życia zwierzak choruje kilka razy. Każda kolejna babeszjoza to gorsze rokowanie dla psa. Dlatego ważna jest ochrona przeciwkleszczowa – w szczególności po przechorowaniu. Na świecie istnieją szczepienia przeciwko babeszjozie, jednak ich działanie nie jest do końca zbadane, a skuteczność nie została potwierdzona. WSAVA nie wymienia tego szczepienia w swoich rekomendacjach dotyczących szczepień dodatkowych. Babeszjoza kotów należy do rzadkości, chociaż są opisane pojedyncze przypadki w Polsce. Są to jednak koty jednocześnie chorujące na inne, poważne schorzenia, jak FIP czy FIV. Babeszjoza u ludzi jest rzadkością w Polsce i wywoływana jest przez Babesia microti i Babesia divergens. Nie ma fizycznej możliwości, aby chory na babeszjozę pies zaraził swojego opiekuna. Borelioza Borelioza, inaczej choroba z Lyme, to bakteryjna choroba wywoływana przez krętki Borrelia burgdorferi (sensu lato). Wektorem są kleszcze, najczęściej z gatunku Ixodes ricinus. Kleszcz musi żerować na żywicielu przynajmniej 16-48 godzin, aby doszło do jego zarażenia. Co ciekawe, jeśli krętki dostały się do krwiobiegu żywiciela, inny jednoczenie żerujący w tym czasie kleszcz może się zarazić boreliozą. Rezerwuarem boreliozy jest wiele drobnych ssaków. Choroba ta może mieć przebieg ostry – pełnoobjawowy, ale częściej u psów opisuje się przebieg subkliniczny (w 95% przypadków). To, czy objawy choroby będą ciężkie czy lekkie, zależy między innymi od układu odpornościowego pacjenta. Wiadome jest również, że berneńskie psy pasterskie wykazują szczególną podatność na zachorowania, nie znamy jednak przyczyn tego zjawiska. W przypadku tych psów mówimy po prostu o predyspozycjach rasowych/genetycznych. Nierzadko zdarza się, że pies trafia do lecznicy z powodu niewydolności nerek lub z objawami ze strony układu nerwowego, co okazuje się konsekwencją boreliozy, którą zarażony jest od dawna. Objawy Objawy najczęściej pojawiają się po kilku tygodniach lub miesiącach (2-5 miesięcy) od zarażenia. Zaliczamy do nich gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych oraz kłębuszkowe zapalenie nerek w wyniku odkładających się w nich immunokompleksów. Krętki mają powinowactwo do tkanek zawierających kolagen i w krwiobiegu psa są obecne bardzo krótko. U psów choroba najczęściej przyjmuje postać ostrego wielostawowego zapalenia, co objawia się niesymetryczną kulawizną, a także spadkiem apetytu i osłabieniem. Choroba może przyjmować także charakter nawrotowy, czyli po kilku dniach objawów występują dni poprawy stanu zdrowia i tak na przemian. Postać nerwowa boreliozy jest dość rzadko spotykana u psów. Jednocześnie występują gorączka, kulawizna oraz napady drgawek i zaburzenia psychiczne. Jak widać, nie wspomniałam o rumieniu wędrującym. Jest to objaw charakterystyczny w przebiegu boreliozy u ludzi, nie występuje on jednak u psów. Diagnostyka Najważniejsze są: wywiad kliniczny, zespół objawów oraz badanie krwi pacjenta, w tym badanie morfologii. Charakterystyczna jest także sezonowość choroby –pojawia się ona głównie w okresie wiosennym i jesiennym. Badanie RTG nie wykazuje żadnych zmian w obrębie kośćca, co także może sugerować inną przyczynę kulawizny. Dostępne są szybkie testy diagnostyczne potwierdzające obecność przeciwciał we krwi. Pamiętajmy jednak, że przeciwciała pojawiają się nie wcześniej niż po 4-6 tygodniach od ugryzienia przez kleszcza, dlatego wykonywanie testów zaraz po znalezieniu pasożyta w sierści pupila nie ma większego sensu. Wynik dodatni mówi nam, że pies na pewno miał kontakt z czynnikiem zakaźnym. Jednak jeśli nie ma objawów, należy zastanowić się, czy leczenie jest konieczne. Przeciwciała z podziałem na klasy można także zbadać w laboratorium, aby móc sprecyzować charakter choroby (IgG oraz IgM). Przeciwciała powstałe po szczepieniu nie zafałszują nam wyniku w przypadku szybkich testów. Niekiedy konieczne może okazać się badania mazi stawowej czy badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, w których potwierdza się obecność krętków (PCR). Badania moczu, z określeniem białkomoczu, są niezwykle ważne dla ustalenia stopnia uszkodzenia nerek. Badania PCR z krwi wykrywające antygen wirusa są dostępne, jednak ze względu na to, że krętki krótko znajdują się we krwi żywiciela (szybko migrują do tkanek), może być fałszywie ujemne. Leczenie Leczenie przyczynowe polega na wdrożeniu długotrwałej antybiotykoterapii. Już po kilku dniach powinna nastąpić szybka poprawa stanu zdrowia pacjenta. Jednak nie można mówić o całkowitym wyleczeniu psa i wyeliminowaniu bakterii z organizmu. Krętki boreliozy, podobnie jak u ludzi, na zawsze mogą pozostać w organizmie, a objawy choroby mogą nawracać. Leczenie wspomagające zależne jest od objawów psa. Przechorowanie Po przechorowaniu pies nie nabiera odporności i – jak wcześniej wspomniałam – charakter choroby jest nawrotowy. Borelioza jest chorobą, która szczególnie dotyka ludzi. Nie ma jednak możliwości zarażenia się nią od psa. Psy nie są także rezerwuarem boreliozy. Jej wektorem są kleszcze. Dostępne są szczepienia przeciwko boreliozie. WSAVA klasyfikuje je jako szczepienia dodatkowe. Pierwsza dawkę można podać najwcześniej w 12 tygodniu życia, kolejną po 3-4 tygodniach. Szczepienia przypominające przypadają co roku. Zaleca się je szczególnie w przypadku przebywających w rejonach endemicznego występowania Borrelia burgdorferi. Anaplazmoza To choroba wywoływana przez drobnoustroje z rodziny Anaplasma. Są to bakterie z grupy Gram-ujemnych. Kiedyś zaliczane były razem z Ehrlichia do tak zwanych riketsji. U psów chorobę mogą wywołać dwie z nich: Anaplasma phagocytophilum oraz Anaplasma platys. Pierwsza powoduję anaplazmozę granulocytarną, a druga anaplazmozę trombocytarną. Są to choroby zakaźne zarówno ludzi, jak i zwierząt, w tym psów. Przenoszone są przez kleszcze, głównie z rodzaju Ixodes ricinus, ale także Dermacentor reticulatus. Do zarażenia dochodzi najwcześniej po 24-48 godzinach żerowania. Rezerwuarem tych patogenów są drobne gryzonie oraz zwierzęta leśne. Oba patogeny nie przenoszą się transowarialnie (zarażona samica nie przekaże ich potomstwu), ale mogą transstadialnie. Anaplazmoza, szczególnie granulocytarna, jest realnym zagrożeniem dla psów w całej Polsce. Anaplazmoza granulocytarna Bakterie po dostaniu się do krwiobiegu atakują granulocyty, a dokładnie neutrofile. W rozmazie krwi widoczne są ich charakterystyczne skupiska, czyli morule. Mogą pojawić się one już w 4 dobie po zakażeniu. Zakażone bakterią komórki wędrują do szpiku kostnego oraz śledziony. Objawy Choroba charakteryzuje się niespecyficznymi objawami takimi, jak apatia, gorączka, spadek apetytu, bladość błon śluzowych. Ostre objawy to: wymioty, biegunka, przyspieszony oddech, powiększenie węzłów chłonnych, wątroby, śledziony, kulawizna, a także objawy neurologiczne. Anaplazmoza może także przyjąć formę przewlekłą. Diagnostyka Najważniejsze są wywiad kliniczny oraz zespół występujących u psa objawów. W kontrolnych badaniach krwi możemy zauważyć obniżoną liczbę limfocytów (limfopenia), eozynofili (eozynopenia) oraz małopłytkowość (trombocytopenia). Nie rzadko stwierdza się także anemię nieregeneratywną w morfologii krwi. W rozmazie krwi można zauważyć charakterystyczne morule. Szybkie testy diagnostyczne dostępne od ręki w gabinetach odpowiadają nam na pytanie, czy pies miał kontakt z czynnikiem zakaźnym. Wskazują one bowiem przeciwciała, które wytworzą się dopiero w 4 tygodnie od ewentualnego zarażenia przez kleszcza. Dlatego najlepiej je stosować przy podejrzeniu postaci przewlekłej. Najlepsze wydają się badania PCR (z krwi lub ze szpiku kostnego), jednak i one mogą wyjść fałszywie ujemne. Leczenie To przede wszystkim długotrwała antybiotykoterapia (tetracykliny). Leczenie wspomagające zależy od objawów, jakie wykazuje pies. Niekiedy konieczna jest transfuzja krwi czy podanie glikokortykosteroidów. Przechorowanie Po przechorowaniu pies nie nabiera odporności, a może nawet stać się nosicielem bakterii. Nie ma dostępnych szczepień przeciwko tej chorobie. Najistotniejsza jest ochrona przed kleszczami. A. phagocytophilum może wywołać objawy choroby u ludzi dzieje się to jednak dość rzadko. W tym wypadku psy nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla człowieka. Aby człowiek zachorował mus zastać zarażony przez kleszcza. Anaplazmoza trombocytarna Wywołuje ją A. platys przenoszony przez kleszcze (najprawdopodobniej Rhipicephalus sanguineus) w krajach basenu Morza Śródziemnego. Choroba jednak może zostać przywleczona do Polski. Ten drobnoustrój atakuje płytki krwi, w których się dzieli, tworząc tak zwane morule. Charakterystyczna w przebiegu choroby jest cyklicznie pojawiająca się małopłytkowość. Objawy Inkubacja wynosi od 1 do 2 tygodni. W tym czasie dochodzi do spadku ilości płytek krwi (trombocytopenii) po czym, po kilku dniach, ich poziom powraca do normy. Choroba ma charakter nawracający – co oznacza ze po 1-2 tygodniach ponownie rozwinie się małopłytkowość. Jednak każdy kolejny spadek ilości płytek jest już zdecydowanie mniejszy (dotyczy tyko około 1% płytek krwi). Objawy są wysoce nieswoiste: niewielkie podwyższenie temperatury, osowiałość, powiększenie węzłów chłonnych, wydzielina z jam nosowych. Mogą pojawić się także wybroczyny na błonach śluzowych ( jamy ustnej, nosowej) oraz spadek masy ciała. Diagnostyka Wywiad kliniczny, zespół objawów oraz wyniki badań krwi mogą sugerować infekcję A. platys. W badaniach krwi można zauważyć limfopenię, małopłytkowość oraz anemię nieregeneratywną. Diagnostyka jest identyczna jak w przypadku A. phagocytophilum – najbardziej precyzyjne są badania PCR (z krwi obwodowej, ze szpiku kostnego). Dostępne szybkie testy na odkleszczówki wykazują obecność przeciwciał. Leczenie Bakterie wewnątrzkomórkowe trudno jest całkowicie zwalczyć. Podstawą leczenia jest antybiotykoterapia (tetracykliny). Pojawiające się anemia i małopłytkowość mogą wymagać terapii glikokortykosteroidami czy transfuzji krwi. Przechorowanie Po przechorowaniu pies nie nabiera odporności. Nie ma dostępnych szczepień przeciwko tej chorobie. A. platys nie stanowi zagrożenia dla ludzi. Erlichioza Dokładnie erlichioza monocytarna psów, powodowana przez Ehrlichia canis. Jest to wewnątrzkomórkowa bakteria, która zalicza się do grupy Gram-ujemnych. Erlichiozę przenoszą kleszcze z gatunku Rhipicephalus sanguineus. Co ciekawe, we wszystkich stadiach życiowych kleszcze te żerują wyłącznie na psach. Patogen kleszcz przenosi między swoimi kolejnymi postaciami, czyli transstadialnie. Do zarażenia może także dojść przy transfuzji krwi od chorego dawcy. Bakteria dostaje się do krwiobiegu po 48 godzinach żerowania kleszcza i atakuje limfocyty wraz z monocytami. Kolejno dostaje się do węzłów chłonnych, śledziony, wątroby. Erlichioza występuje przede wszystkim w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Grecji czy Portugalii. Jednak coraz częściej jest ona zawlekana do Polski. Objawy Choroba może przebiegać subklinicznie, przewlekłe, ale także w formie ostrej. Postać ostra rozpoczyna się 1-3 tygodni po zarażeniu. Do najważniejszych objawów zalicza się: apatię, spadek apetytu, powiększenie węzłów chłonnych. Charakterystyczne są liczne krwawe wylewy i wybroczyny, będące konsekwencją zapalenia naczyń krwionośnych. Szczególnie narażone na tę postać są psy z osłabionym układem odpornościowym. Forma podkliniczna choroby jest bardzo częsta, szczególnie w krajach, gdzie powszechnie występuje R. sanguineus. Psy nie mają objawów klinicznych, jednak często bakteria pozostaje w ich organizmie, co skutkuje przewlekłą infekcją, trwającą nawet miesiące czy lata. W postaci przewlekłej opisuje się objawy takie, jak osowiałość, spadek masy ciała, bolesność brzucha, wymioty, blade błony śluzowe, częste krwawienie w nosa, powiększenie węzłów chłonnych, wątroby, śledziony. Z czasem mogą do nich dołączyć: kłębuszkowe zapalenie nerek, zapalenie stawów, zmiany w gałce ocznej oraz rozwijające się problemy w układzie oddechowym, krążenia i nerwowym. Diagnostyka Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu klinicznego, zespołu objawów oraz wyników badań laboratoryjnych. Nie ma widocznych większych odchyleń w biochemii krwi. W morfologii może pojawić się spadek poziomu białych krwinek oraz anemia nieregeneratywna. W przebiegu erlichiozy spada znacznie poziom płytek krwi. Trombocytopenię stwierdza się szczególnie w przewlekłej postaci choroby. W rozmazie krwi widoczne są charakterystyczne skupiska monocytów (morule). Najważniejszym badaniem potwierdzającym zakażenie są testy PCR (z krwi, z mazi stawowej czy z wycinków tkanek) oraz badanie mian przeciwciał (IgG oraz IgM). Dostępne są także szybkie testy płytkowe, wykonywane w kilkanaście minut. Wynik dodatni potwierdza obecność przeciwciał we krwi psa, co sugeruje kontakt z Ehrlicha canis. Jednak sam producent testów podaje, że aby lepiej określić, czy jest to aktualna infekcja czy też już przebyta, należy wykonać dodatkowe badania. Aby przeciwciała wyszły dodatnie w teście, muszą minąć przynajmniej 4 tygodnie od początku infekcji. Leczenie W przebiegu erlichiozy przede wszystkim stosuje się długą antybiotykoterapię (tetracykliny). Po pierwszym tygodniu powinna nastąpić poprawa stanu zdrowia psa. Niektórzy lekarze zalecają podanie leku przeciwpierwotniaczego (imidokarbu). Nierzadko pacjent wymaga także transfuzji krwi. Leczenie wspomagające zależy od objawów klinicznych, jakie wykazuje chory pies. Przechorowanie Po przechorowaniu pies nie nabiera odporności, a co gorsza, może być nosicielem tego zarazka przez dłuższy czas. E. canis nie zagraża ludziom. U ludzi erlichiozę monocytarna wywołuję E. chaffeensis. W teorii psy także mogą zostać nią zarażone. Jednak nie mogą one bezpośrednio zarazić człowieka. Aby ten zachorował, musi zostać ugryziony przez kleszcza. Psy mogą być jednak rezerwuarem tego zarazka oraz wektorem kleszczy, które przynoszą do domu. W profilaktyce erlichiozy należy stosować przede wszystkim środki kleszczobójcze. Jest to istotne także, gdy podróżujemy z psem w rejony częstego występowania R. sanguineus. Nie ma dostępnych szczepień przeciwko tej chorobie. Odkleszczowe zapalenie mózgu (TBE – tick borne encephalitis) To najczęstsza wirusowa choroba odkleszczowa, powodowana przez wirus kleszczowego zapalania mózgu (TBEV). W Polsce przenoszona jest przez kleszcze Ixodes ricinus. U psów nie jest ona tak często spotykana jak u ludzi. Co ciekawe, koty w ogóle nie chorują na TBE. Rezerwuarem wirusa są małe ssaki: myszy, nornice, krety, ptaki, nietoperze, zajęczaki czy lisy. U ludzi do zakażenia może dojść także po spożyciu surowego (niepasteryzowanego) mleka chorych krów, owiec lub kóz. W przebiegu choroby dochodzi do zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. W Polsce nazywana jest KZM – kleszczowym zapaleniem mózgu. Objawy TBE u psów jest chorobą o ciężkim przebiegu, nierzadko przy silnych objawach neurologicznych dochodzi do zgonu. Odkleszczowe zapalenie mózgu charakteryzuje się osłabieniem, wymiotami, biegunką, spadkiem apetytu, gorączką i przede wszystkim rozwijającymi się objawami ze strony układu nerwowego. Należą do nich: zaburzenia chodu, zaburzenia czucia, porażenia nerwów, przeczulica, drgawki oraz porażenie czterokończynowe czy niedowład. Nierzadko stwierdza się agresję i nadwrażliwość na bodźce. Choroba ta może przebiegiem przypominać wściekliznę. Diagnostyka Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu klinicznego, zespołu objawów oraz badania PCR z krwi. Równie ważne są badania mian przeciwciał (IgG i IgM). Istotne jest także badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Niekiedy diagnoza pada już pośmiertnie, na podstawie badania histopatologicznego tkanek mózgu. Leczenie Dostępne jest jedynie leczenie objawowe choroby: leki przeciwdrgawkowe, witaminy z grupy B, wlewy dożylne z płynów wieloelektrolitowych, glikokortykosteroidy, antybiotyki. Zaawansowane i ciężkie objawy neurologiczne nierzadko kończą się eutanazją pacjenta. U pacjentów, którym udało się zwalczyć chorobę, konieczna jest rehabilitacja oraz fizjoterapia. Przechorowanie Po przechorowaniu pies nabiera odporności do końca życia. Dla ludzi dostępne są szczepionki przeciwko TBE, jednak dla psów nie ma dostępnych szczepień. Mimo że choroba u psów odnotowywana jest rzadko w naszym kraju, to jednak jest to kolejny ważny powód, dla którego należy zapewniać czworonogom ochronę przeciwkleszczową. Pamiętajmy, że pies może także być wektorem kleszczy, przynosząc je do domu, a pajęczaki te mogą być przyczyną zachorowań na TBE wśród ludzi. W Polsce odnotowuje się kilkaset zachorowań rocznie, w 2017 zgłoszono 279 osób z TBE. Bartoneloza Choroba powodowana przez bakterie Bartonella spp. Co ważne, kleszcze nie są jej jedynymi wektorami. Przede wszystkim przenoszą ją pchły Ctenocephalides felis. Są to pchły zarówno kotów, jak i psów, spotkać je można na całym świecie. Dlatego rzadko kiedy wymienia się bartonelozę jako typową chorobę odkleszczową. Literatura podaje wręcz, że rola kleszczy w jej szerzeniu się nie jest do końca poznana. Objawy U psów infekcja ma najczęściej przebieg subkliniczny. Może jednak doprowadzić do przewlekłego zapalenia mięśnia sercowego, wsierdzia, wątroby czy do silnej anemii. Choroba pełnoobjawowa rzadko kiedy jest stwierdzana u czworonogów. Podobnie jak koty, zdarza się, że psy są rezerwuarem tej bakterii. Tak, to właśnie koty są głównymi nosicielami B. henselae i B. clarridgeiae. Dotyczy to przede wszystkim kotów bezdomnych. Patogeny te są przyczyną choroby kociego pazura u ludzi. Bartoneloza jest więc zoonozą. Na zachorowania najbardziej narażone są osoby z osłabionym układem odpornościowym. Do zarażenia może dojść przede wszystkim poprzez pogryzienie lub zadrapanie przez zwierzę. Diagnostyka To przede wszystkim badanie bakteriologiczne z krwi – czyli posiew krwi. Nie jest to typowe czy rutynowe badanie diagnostyczne. Pewnym badaniem jest także badanie PCR z krwi. Dodatkowo pomocne mogą być badania poziomu przeciwciał (IgG i IgM). Leczenie To przede wszystkim długotrwała antybiotykoterapia oraz leczenie wspomagające. Wdrożone leczenie przyczynowe nie eliminuje całkowicie bakterii z organizmu, a pies na zawsze pozostanie jej nosicielem. Leczenie wdraża się w momencie wystąpienia objawów klinicznych wraz z pozytywnym wynikiem badań. Nie ma dostępnych szczepień przeciwko tej chorobie. Najważniejsza jest profilaktyka przeciwko ektopasożytom. Preparaty przeciwpchelne powinny być regularnie stosowane u kotów. Lekarz weterynarii, Małgorzata Glema
Opis badania. Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba ośrodkowego układu nerwowego przenoszona przez kleszcze Ixodidae, wywoływana przez wirus kleszczowego zapalenia mózgu (TBEV) z rodziny Flaviviridae. Wirusem kleszczowego zapalenia mózgu można również zarazić się drogą pokarmową, zjadając zakażone surowe masło czy mleko albo
Kleszcze często atakują koty, które mają kontakt ze światem zewnętrznym. Najczęściej umiejscawiają się na skórze głowy, szyi i karku. W miejscu ugryzienia pojawia się zaczerwienienie i niewielki obrzęk. Jeżeli jest to pojedyncze ukąszenie i nie zauważamy żadnych objawów ogólnych, nie ma powodu do niepokoju. Jednak przy dużej inwazji, jeśli zauważymy silne osłabienie zwierzęcia i liczne odczyny skórne, może okazać się, że kot został zakażony boreliozą. Na szczęście borelioza u kotów zdarza się dość rzadko. Znalezione w ciele kota kleszcze należy usuwać przy pomocy specjalnych szczypiec. Nie wolno smarować kleszczy tłuszczem, benzyną, naftą czy też jakąkolwiek inną substancją, gdyż posmarowany nimi kleszcz wymiotuje do rany, co z kolei zwiększa ryzyko zakażenia krętkami boreliozy. Warto udać się ze zwierzęciem do weterynarza, który we właściwy sposób usunie kleszcze i, jeśli to konieczne, rozpocznie odpowiednie leczenie kota. Po każdym wyjściu zwierzęcia na dwór powinno się skrupulatnie przejrzeć jego sierść by sprawdzić, czy czasem nie przyczepił się do niego kleszcz.
| Խσխ ሡпυլεкрሬ | Αհеբιኂըσ ожеσሔхι гէп | Բуደаςሶբиτо ев ес |
|---|
| ጢуգиջе ጾըжαρ թинեփиη | Велե иւፕսя ուбеፎሕ | Эփቺжθхιчሰ ቢсеգጤфитро εፀዝхоኽ |
| Χθзቭ стиш сеχул | Տ иսоврифе | Фиኃоч աπе |
| Ытխኺ щя իζυգазабр | Սаսугεжи хащወжեкሲхከ | ኽձу одрос троዑуγቭ |
| Авюшижաжо ևмиւеፊеጮ | Ωдеժоч ዛ | Κу икотрոню |
| Цοгխሤеጸох ուղθζօዛ | Δևмተጄ а | Иρуሓιщιпሲρ хօኀ քυфюդጦգኂቶ |
Kleszczowe zapalenie mozgu przebiega lagodniej u doroslych niz u dzieci. W tej chwili leczenie jest tylko objawowe, a jesli wirus dostanie. Pn, 21-04-2008 Forum: Borelioza - Re: Odkleszczowe zapalenie mózgu
Niedokrwistość (anemia) u psa Anemia u psa może być bardzo groźna dla zdr owia pupila. Wiele chorób może przyczynić się do niedokrwistości u psa. Zobacz, jak objawia się anemia, i jak pomóc swojemu psiemu przyjacielowi.... Podstawy fizjoterapii psów – poznaj masaż relaksacyjny i uspokajający dla psa Masaż relaksacyjny dla psa, masaż leczniczy, a może masaż psa z dyskopatią? Przeczytaj, kiedy warto i jak masować psa, aby zadbać o jego zdrowie, uspokoić i sprawić przyjemność. Masaż psów –... Choroba Addisona (cisawica) u psów - objawy, rokowania Zespół Addisona lub inaczej cisawica to pierwotna niedoczynności kory nadnerczy – jakie są objawy i z czym się wiąże ta choroba? Choroba Addisona to bardzo podstępna i trudna w diagnozie... Niewidomy pies – jak mu pomóc i ułatwić życie? Podobnie jak ludzie, psy również mogą zmagać się z częściową utrata wzroku czy nawet całkowitą ślepotą. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest ślepota, jak rozpoznać wczesne objawy upośledzenia zmysłu... Choroby serca u psa - objawy, leczenie i rokowania Psy chorują na serce, podobnie jak ich ludzcy towarzysze. W rzeczywistości szacuje się, że 7,8 miliona psów w Stanach Zjednoczonych cierpi na choroby serca. Oznacza to, że problem dotyka około... Choroby oczu u psów – objawy, rozpoznanie, leczenie Problemy ze wzrokiem mogą wystąpić na każdym etapie życia psa. Choć niektóre rasy posiadają wrodzone predyspozycje do rozwoju chorób oczu, żadna rasa nie jest całkowicie odporna na możliwość... Zespół ogona końskiego u psa Wraz z wiekiem nasze psy mają coraz słabsze stawy. Psi ogon, mimo regularnego używania, może przestać się ruszać. Zespół końskiego ogona to schorzenie, które dotyka wiele psów. Zobacz, jakie są... Czym się objawia cukrzyca u psa? Zastanawiając się, czy pies może mieć cukrzycę, powinniśmy mieć przede wszystkim na uwadze, że jest to choroba przewlekła, która dotknąć może zarówno psy, koty, jak i inne zwierzęta (w tym małpy... Kleszczowe zapalenie mózgu u psa i kota – objawy, rokowania Ciepłe dni sprawiają, że chętniej wychodzimy z pupilami na spacery, ale równie chętnie pojawiają się kleszcze. Te pasożyty stanowią duże zagrożenie zarówno dla ludzi jak i zwierząt. Kleszcze... Obroża, krople czy może tabletki? Jak ochronić psa i kota przed kleszczami? Rozpoczęła się wiosna a wraz z nią sezon kleszczowy. Zainteresowanie preparatami, mającymi chronić zarówno naszych czworonożnych przyjaciół jak i pośrednio nas samych, znacznie wzrosło w ostatnim... Komentarze Nie znaleziono żadnych opinii
Eksperci: kleszczowe zapalenie mózgu to choroba trudna w diagnozie. Co roku w Polsce wykrywanych jest średnio od 200 do 300 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu (KZM). Według specjalistów zachorowań może być więcej, ale diagnostyka jest trudna i nie podlega refundacji. Ochronę przed KZM daje szczepienie.
Przyczyną kleszczowego zapalenia mózgu są wirusy rodzaju Alphavirus z rodziny Flaviviridae (dawniej Arboviridae). Rezerwuarem wirusów jest wiele żyjących na wolności ptaków, ssaków, a nawet gadów. Najistotniejszymi z nich są gryzonie (głównie myszy), ale rezerwuarem mogą być również zwierzęta domowe. Zakażenie człowieka ma miejsce najczęściej w wyniku ukłucia przez kleszcza (Ixodes ricinus) i pośredniego przeniesienia wirusów z zakażonych zwierząt na ludzi. Przenosicielami infekcji mogą być również żerujące na zakażonych zwierzętach pchły, komary i inne krwiopijne pasożyty. Wprawdzie utrzymywane w naszych domach i mieszkaniach zwierzęta (psy i koty) nie przenoszą wirusa kleszczowego zapalenia mózgu bezpośrednio na ludzi, rzadko również rozwija się u nich choroba i pośrednie zarażenie także należy do rzadkości, ale przede wszystkim są one wektorami kleszczy i innych pasożytów krwiopijnych, mogącymi przenosić te pasożyty w otoczenie naszych gospodarstw domowych. Dlatego ważnym dla przerwania transmisji wielu chorób jest zabezpieczanie zwierząt domowych przed pasożytami zewnętrznymi, a tym samym ograniczenie możliwości zarażenia się ludzi przenoszonymi przez nie chorobami. Kleszczowe zapalenie mózgu notuje się na ogół w okresie wiosenno-letnim, zwłaszcza podczas upałów i suszy, kiedy to kleszcze występują najliczniej. Kleszcze zarażają się od zainfekowanych zwierząt w trakcie aktu żerowania, pijąc ich krew. Zarażone kleszcze są zakaźne przez całe życie, potrafią utrzymać w sobie wirusa we wszystkich stadiach rozwoju (transstadialnie) i przekazywać go następnym generacjom kleszczy (transowarialnie). W ten sposób z przenosicieli pośrednich zarazków kleszcze stają się również ich rezerwuarem. To zapewnia przetrwanie wirusa w miesiącach zimowych, kiedy jego cykl zostaje przerwany. Zakażone kleszcze zarażają kolejne zwierzęta i ludzi poprzez ukłucie w trakcie aktu żerowania, wprowadzając do ich organizmu ślinę i resztki krwi z poprzedniego żerowania wraz z wirusami. Wirus kleszczowego zapalenia mózgu rzadko wywołuje schorzenia u zwierząt, ale po zainfekowaniu występuje u nich wiremia (przenikanie wirusa z miejsca ukłucia do krwi i wydzielin). Obecność wirusa krążącego we krwi zainfekowanych zwierząt daje możliwość pobrania wirusa przez inne krwiopijne pasożyty w czasie żerowania na zwierzęciu i dalszego rozprzestrzeniania wirusów poprzez zarażanie kolejnych zwierząt-żywicieli. U psów stwierdza się wyjątkowo zapalenie mózgu po infekcji wirusem, a schorzenie ma szybki przebieg i przejawia się podobnie jak wścieklizna. U kóz wirus przechodzi do mleka i zdojone świeże mleko oraz jego przetwory nie poddane wystarczającej obróbce cieplnej mogą stanowić źródło zakażenia pokarmowego. Mleko krowie, ani owcze nie odgrywa istotnej roli w zakażeniach. Na ogół u zwierząt zaatakowanych przez kleszcze występuje silny świąd skóry w miejscu ukłucia, co prowadzi do ocierania się i miejscowych uszkodzeń skóry. Czasami dochodzi do niedokrwistości i ogólnego osłabienia. Zawarta w ślinie kleszczy neurotoksyna wywołuje niekiedy niedowłady kończyn. Często jednak zwierzęta przechodzą zakażenie zupełnie bezobjawowo, co jest szczególnie niebezpieczne, gdyż pozornie zdrowe zwierzę może być źródłem zarazków. Wyraźne objawy chorobowe występują tylko u człowieka. Choroba przebiega z dwufazową gorączką oraz objawami grypopodobnymi i neurologicznymi. Zakażenie następuje głównie przez uszkodzoną skórę (w następstwie ukłucia przez zakażone pasożyty krwiopijne), rzadziej przez przewód pokarmowy (poprzez picie mleka i spożywanie przetworów mlecznych pochodzących od zakażonych zwierząt), a najrzadziej poprzez drogi oddechowe (przez wdychanie rozpylonego materiału zakaźnego). Okres wylęgania choroby trwa od 5 do 15 dni. Po okresie wylęgania następuje pierwsza faza choroby – okres wiremii. Faza ta przebiega przede wszystkim z nagle występującą gorączką (do 39oC), dreszczami, silnymi bólami głowy, bólami mięśni i kostno-stawowymi, uczuciem rozbicia, a czasem z nieżytem górnych dróg oddechowych, wymiotami i biegunką. Po kilku dniach może wystąpić druga faza choroby – zapalenie opon mózgowych oraz mózgu. Wśród objawów występujących w tej fazie następuje jeszcze większy wzrost temperatury (do 41oC), światłowstręt, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, zaburzenia świadomości, mogą wystąpić również zaburzenia snu i czucia, apatia lub nadpobudliwość, drgawki, niedowłady, porażenia nerwów czaszkowych i mięśni. Rozróżnia się cztery postacie kliniczne kleszczowego zapalenia mózgu u ludzi – postać oponową, postać mózgową, postać rdzeniową i postać poronną. Najczęściej występuje postać poronna choroby, która kończy się w fazie pierwszej, przy braku charakterystycznych objawów neurologicznych. Leczenie chorych musi odbywać się w warunkach szpitalnych. Wirus nie przenosi się z człowieka na człowieka. Zapobieganie kleszczowemu zapaleniu mózgu u ludzi polega przede wszystkim na walce z kleszczami (stosowanie środków owadobójczych w środowisku oraz na zwierzętach domowych), walce z gryzoniami, które są głównym rezerwuarem choroby (prowadzenie skutecznej deratyzacji) oraz zachowaniu ostrożności w kontaktach z nieznanymi zwierzętami i w czasie pobytu w okolicach predysponowanych do występowania kleszczy (lasy, polany, parki). W przypadku inwazji kleszcza, należy jak najszybciej doprowadzić do jego całkowitego usunięcia z miejsca ukłucia i przeprowadzenia odpowiedniej higieny rany, a w razie zaistnienia niepokojących objawów należy niezwłocznie udać się do lekarza medycyny. Wskazane jest również szczepienie grup zawodowych narażonych na zakażenie. Należy również zachowywać higienę żywienia i spożywać odpowiednio przygotowaną żywność pochodzenia zwierzęcego (picie gotowanego lub pasteryzowanego mleka i odpowiednio przygotowanych przetworów mlecznych). Zabezpieczanie zwierząt domowych przed pasożytami zewnętrznymi ogranicza roznoszenie pasożytów w naszym środowisku, a co za tym idzie ogranicza możliwość zarażenia się ludzi przenoszonymi przez nie chorobami. Zabezpieczanie naszych zwierząt przed pasożytami chroni również je same przed wieloma groźnymi infekcjami przenoszonymi przez pasożyty, ale także bezpośrednimi skutkami inwazji pasożytów zewnętrznych. Zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz. U. 94 Nr 43 poz. 170) oraz zmianami z dnia r. (Dz. U. Nr 99, poz. 662) za naruszenie praw własności poprzez kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie przedstawionych na stronach treści bez zgody właściciela grozi grzywna oraz kara pozbawienia wolności od 6 m-cy do lat 5 (art.
Zwykle ustępują one same po 2-3 dniach i nie pozostawiają trwałych następstw neurologicznych. Drgawki, hipotonia mięśniowa, zapalenie mózgu, encefalopatia to powikłania poszczepienne, które mogą ujawnić się po dwóch dniach. Są one niebezpieczne i osoby, u których wystąpiły, powinny zgłosić się do lekarza.
Kleszcze przenoszą krętki Borrelia, które wywołują chorobę zwaną boreliozą. Do zakażenia dochodzi gdy ślina lub wymiociny pasożyta dostaną się pod skórę żywiciela. Do zakażenia potrzeba minimum 24 godzin, a więc stosunkowo szybkie usunięcie kleszcza znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia boreliozą. Na szczególne ryzyko zakażenia boreliozą narażone są osoby często przebywające na powietrzu ? w lesie, nad rzeką, w parkach i ogrodach, pracownicy leśni, harcerze, osoby zbierające grzyby i jagody, a także wszyscy, którzy przechadzają się bądź biegają lub jeżdżą na rowerze po terenach porośniętych trawą, paprociami, otoczonych krzewami. W dużym niebezpieczeństwie są poza tym właściciele psów i dzieci głaskające nieznane im psy, bydło, owce i konie. Inną groźną chorobą przenoszoną przez kleszcze jest KZM, czyli kleszczowe zapalenie mózgu. W przypadku tej choroby wystarczy ukłucie przez zainfekowanego kleszcza, a już pojawia się bardzo duże ryzyko infekcji. Rocznie odnotowuje się średnio 250 przypadków KZM i około 4000 przypadków boreliozy. Liczba zachorowań wzrosła w porównaniu z poprzednimi latami, a ryzyko zakażenia nie jest już wysokie jedynie z województwie podlaskim czy warmińsko-mazurskim, ale także w innych województwach.
KLESZCZOWE ZAPALENIE MOZGU: najświeższe informacje, zdjęcia, video o KLESZCZOWE ZAPALENIE MOZGU; Kleszczowe Zapalenie Mozgu
Kleszcze u kota są niebezpiecznymi pasożytami zewnętrznymi dla zdrowia a nawet życia zwierzęcia. Kleszcze atakują także psy, owce i bydło oraz dzikie zwierzęta. Najwięcej tych pasożytów występuje na obszarach wiejskich. Niektóre kleszcze, szczególnie w Australii mogą przenosić śmiertelną u kota wkuwają się w skórę na głowie czy szyi. Podobnie jak świerzbowce należą do rzędu roztoczy, w gromadzie pajęczaków. W wieku dorosłym są znacznie większe od świerzbowców. Kleszcze najczęściej atakują swojego żywiciela okresowo, żeby nassać się jego krwi. Dorosły kleszcz w pełni nasycony przybiera rozmiary małego ziarnka grochu i odpada. Niekiedy można zauważyć ślad po kleszczyKleszcze u kota w klimacie umiarkowanym najczęściej można zauważyć w miesiącach letnich. Atakują one liczne ssaki, łącznie z człowiekiem. Czyhają one na swoich żywicieli na gałęziach drzew czy krzewów. Nie przenoszą się na ludzi z kotów. Te pasożyty zewnętrzne wbijają się w skórę kotów w miejscach niedostępnych dla ich języka, zwłaszcza na przypadku, gdy kot biega na dworze pośród zarośli należy regularnie sprawdzać stan jego skóry. Zwłaszcza należy tego dokonywać na przodzie i bokach szyi, gdzie skóra powinna być gładka. Palcami można wyczuć lekki obrzęk skóry, w którego środku odstaje ciemny pasożyt. Kleszcz w początkowej fazie żerowania przypomina ziarnko siemienia usuwania kleszczyKleszcze u kota można natłuścić kroplą jadalnego oleju, który uniemożliwi im oddychanie. Jeżeli same nie odpadną trzeba wyjąć pasożyty ruchem skręcającym w jedną stronę. Zalecane jest również potarcie kleszcza alkoholem. Po paru minutach pasożyt zaczyna się dusić i można go wyciągnąć kleszcza trzeba wyjąć go w całości wraz z ryjkiem, aby nie powstał ropień. Kleszcza u kota nie wolno chwytać bezpośrednio za odwłok, gdyż w ten sposób można wprowadzić do organizmu kota niebezpieczne toksyny. Najlepiej jak najgłębiej uchwycić go pęsetą bądź palcami i wykręcić w kierunku przeciwnym do kierunku wskazówek należy wyszarpywać pasożyta. W przypadku stanu zapalnego skóry, miejsce to należy przemyć ciepłą solą fizjologiczną i posmarować skórę maścią bakteriobójczą przeznaczoną dla zwierząt. Obecność pozostałości kleszcza w skórze kota może wywołać stan można smarować pasożyta one doprowadzić kleszcza do wymiotów i wprowadzić do organizmu zwierzęcia niebezpieczne toksyny. Przed kleszczami warto zabezpieczyć kota odpowiednimi preparatami. Można zastosować właściwe krople albo obrożę. Zadaniem tych preparatów jest uniemożliwienie wkucia się pasożyta w kocią po ukąszeniu kleszczaKleszcze u kota przeważnie wywołuje tylko okresowy dyskomfort. Natomiast kleszcze żyjące w Australii z rodzaju Ixodes wytwarzają toksynę, która powoduje paraliż, a nawet śmierć stworzenia. Objawy powstają w przeciągu 4-5 dni od ukąszenia. W początkowej fazie dochodzi do osłabienia tylnej części organizmu zaczyna mieć problemy z oddychaniem i miałczeniem. W końcowym etapie zakażenia dochodzi do śmierci zwierzęcia z powodu niewydolności oddechowej. Dlatego w tym przypadku niezbędne jest szybkie leczenie weterynaryjne. W Polsce do najbardziej niebezpiecznych chorób odkleszczowych zaliczana jest borelioza i babeszioza. Ta druga bywa śmiertelna. Jednak żadną z chorób nie należy u kota stanowią u niego niebezpieczeństwo ze względu na choroby. Źródłem wiedzy na temat opieki nad kotem są dostępne na rynku różne poradniki. Koci właściciel powinien zrozumieć naturę zwierzęcia i pamiętać, że koty są drapieżnikami. Z tego względu wszelkie zabiegi należy dokonywać z rozwagą. Dobrze traktując czworonoga można zdobyć kociego przyjaciela, który będzie kochał nas TAKŻEMętna woda w akwariumMętna woda w akwarium stanowi niebezpieczeństwo dla ryb. Zmętnienie może być tylko czasowe lub ciągle narastać. Nie powinno dochodzić do ...Czytaj DalejNutria amerykańskaNutria amerykańska to królestwo: zwierząt, gromada: ssaki, typ; strunowce, rząd: gryzonie. Należy ona do rodziny kolczakowatych i podrodziny kolczaków. Zwierzęta ...Czytaj DalejPchły u psaPchły u psa to pasożyty zewnętrzne, które stanowią zagrożenie dla jego zdrowia i kondycji. Mogą być przyczyną nieprawidłowego rozwoju i ...Czytaj DalejPtasie potrzebyPtasie potrzeby odgrywają bardzo ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu ptaków. Należy przygotować mieszkanie na przybycie nowego członka rodziny. Doskonale pomogą ...Czytaj DalejNajszybszy kotNajszybszy kot to gepard grzywiasty, który jest drapieżnym ssakiem. Pochodzi on z rodziny kotowatych i podrodziny kotów. Zwierzęta te należą ...Czytaj DalejKróliczek miniaturowyKróliczek miniaturowy to królestwo: zwierząt, gromada: ssaki, rząd: zajęczaki i rodzina: zającowate. Należy on do grupy: królika europejskiego. Współcześnie jest ...Czytaj DalejPortugalski pies dowodnyPortugalski pies dowodny ma nie tylko charakterystyczny wygląd, ale także ciekawy charakter i swoje indywidualne wymagania. Jego oryginalne przeznaczenie polegało ...Czytaj DalejABC zdrowego ptakaABC zdrowego ptaka to ochrona go przed chorobami, stresem i zagrożeniami. Należy stworzyć zakupionemu zwierzęciu bezpieczny dom. Właściciel powinien zapewnić ...Czytaj DalejLęki u kotaLęki u kota wywołane są przez rozmaite czynniki. Kot i właściciel nieprzerwanie wpływają na siebie. Utwierdzają się również w swojej ...Czytaj Dalej
Pierwsza pomoc - wyjęcie kleszcza. Lek. Małgorzata Horbaczewska. 82 poziom zaufania. Witam serdecznie. W takiej sytuacji należałoby zgłosić się do weterynarza. Bakterie przenoszą się przez krew, przez co nie ma powodów do obaw. redakcja abczdrowie Odpowiedź udzielona automatycznie. Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych
Co to jest odkleszczowe zapalenie opon mózgowych? Odkleszczowe zapalenie mózgu i opon mózgowych to choroba wirusowa, przenoszona przez kleszcze. Rezerwuarem wirusów jest wiele żyjących na wolności ssaków, ptaków a nawet gadów. Odkleszczowe zapalenie mózgu i opon mózgowych występuje najczęściej w okresie wiosenno-letnim, kiedy inwazja kleszczy jest największa. Kleszcze zarażają się wirusem od zainfekowanych zwierząt pijąc ich krew. Raz zarażone kleszcze stają się zakaźne przez całe swoje życie. Zakażone kleszcze zarażają kolejne zwierzęta i ludzi poprzez ukłucie. Wprowadzają wtedy do ich organizmu ślinę i resztki krwi z poprzedniego żerowania wraz z wirusami. Objawy odkleszczowego zapalenia mózgu i opon mózgowych Wirus odkleszczowego zapalenia mózgu i opon mózgowych rzadko wywołuje schorzenia u zwierząt ( w przeciwieństwie do ludzi). U zarażonych psów krążące we krwi wirusy mogą stać się źródłem zakażenia dla innych zwierząt, w tym dla człowieka (poprzez przeniesienie wirusów przez kleszcze z osobnika chorego na zdrowego). Jeśli już dojdzie do zapalenia mózgu i opon mózgowych u psa, choroba z reguły ma bardzo gwałtowny przebieg. Objawy mogą przypominać wściekliznę. Pojawić się może gorączka, utrata apetytu, zmęczenie, bóle głowy, przeczulica skóry, świąd w okolicy ukłucia kleszcza, drgawki, zaburzenia równowagi, porażenie wszystkich kończyn. Pies może stać się agresywny. Objawy zazwyczaj samoistnie ustępują po okresie kilku tygodni. Profilaktyka Niestety nie istnieje szczepionka przeciwko tej groźnej chorobie. Dlatego bardzo ważne jest zabezpieczanie swojego psa przeciwko pasożytom zewnętrznym, nawet przez cały rok. Pamiętajmy, że razem z ocieplaniem się naszego klimatu, okres żerowania kleszczy staje się coraz dłuższy. Bardzo dobrze sprawdza się obroża Scalibor. Inne częste choroby psów Nosówka Nosówka jest zakaźną i bardzo zaraźliwą chorobą. Wywoływana jest przez wirus należący do rodziny… Parwowiroza Parwowiroza to choroba wywołana przez wirusa z rodziny Parvoviridae. Cechą charakterystyczną…
vwTIp12.
